Κριτική στα νέα βιβλία

Ομιλία της Κυριακής Καμαρινού στην ημερίδα του Δήμου Νίκαιας για τα σχολικά βιβλία της ιστορίας.

Αγαπητοί γονείς και συνάδελφοι,
Όταν, προ μηνός περίπου, μου έγινε η πρόσκληση από την ΑΣΓΜΕ να κάνω παρέμβαση στην ημερίδα σας σχετικά με τα νέα βιβλία της ιστορίας του Δημοτικού, δεν φανταζόμουν τη δυσκολία του θέματος , από την άποψη ότι, ιδιαίτερα όσον αφορά την Ιστορία της Στ΄τάξης- των Νεότερων χρόνων, το θέμα πήρε ευρύτατες διαστάσεις, πέραν μιας απλής στοχοθεσίας του Αναλυτικού προγράμματος και επομένως της συμμόρφωσης της συντακτικής ομάδας πάνω σ΄αυτό. Παρακολουθώντας τις αντιπαραθέσεις στον τύπο, χρειάστηκε να μελετήσω ξανά και ξανά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη διαμόρφωση του έθνους-κράτους, τα ιστορικά πλαίσια της διαμόρφωσης της εθνικής συνείδησης ενός λαού, πολύ περισσότερο του ελληνικού κτλ. Γιατί, δε λείπουν και οι υπερβολικά φορτισμένες κατηγορίες για «εθνικισμό» και «ψυχωτικό σύνδρομο»  για όσους ενίστανται σχετικά με τα εθνικά ζητήματα, μέσα από το τσουβάλιασμα γνωμών και απόψεων. Έτσι, από τα πράγματα, ο πήχης της κριτικής στα βιβλία στην παρούσα εισήγηση θα αφορά επιστημονικά πεδία .
Η ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης και η  διαμόρφωση της ιστορικής συνείδησης των μαθητών είναι οι κύριοι άξονες των σκοπών του μαθήματος σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα (Α.Π.) του 2003. Μια μικρή αναδρομή στα Α.Π. από το 1881, αφότου η ιστορία έγινε αυτόνομο μάθημα, μας δείχνει ότι από τότε ,τουλάχιστο λεκτικά, ο κύριος στόχος ήταν η διαμόρφωση της ιστορικής αντίληψης. Το ζήτημα είναι πώς , μέσα από ποια μεθοδολογία και πάνω σε ποιες επιστημονικές παραδοχές γινόταν και συνεχίζει να πραγματοποιείται η διδασκαλία της ιστορίας.
Ξεκινώντας από τα επίσημα Πανεπιστημιακά εγχειρίδια και κατεβαίνοντας στη βαθμίδα του Δημοτικού [1]η ιστορική προσέγγιση δεν ακολουθεί τη μέθοδο της αντικειμενικής εξέλιξης του ανθρώπου, μέσα από στάδια και νομοτελειακές διαδικασίες μετάβασης από μια κοινωνία σε μια άλλη , από το ένα οικονομικό –κοινωνικό σύστημα στο άλλο, βάσει ενιαίων διαδικασιών κίνησης προς μια κατεύθυνση βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου του συλλογικού υποκειμένου που παράγει και της ηθικής και πνευματικής του απελευθέρωσης. Η μαρξιστική αυτή θεωρία αν και αναγνωρίστηκε και αξιοποιήθηκε τα μέγιστα απ΄ όλους τους ιστορικούς ερευνητές(ως εργαλείο διερεύνησης), δεν μπήκε ούτε κατά διάνοια, ούτε ακόμα και ως βιβλιογραφική αναφορά στη σχολική ιστοριογραφία , εξαιτίας της δυναμικής της- γιατί απάντησε στο ερώτημα ποια προβλήματα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά μάς καταναγκάζουν και απαιτείται η οργανωμένη συλλογική δραστηριότητα, που φτάνει μέχρι τις επαναστατικές διαδικασίες για την αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων. Μια τέτοιου τύπου προσέγγιση επιτελεί το διαπαιδαγωγητικό της ρόλο καλλιεργώντας την αισιοδοξία στον νέο άνθρωπο ότι ο κόσμος αλλάζει προς το καλύτερο, αφού αναδεικνύονται κάθε φορά τα όρια του κάθε κοινωνικοοικονομικού συστήματος .

Η καλλιέργεια της υποταγής μέσα από τη διδαχή της Ιστορίας

Με διάφορες αφορμές παρατηρείται το τελευταίο διάστημα - τόσο σε επίπεδο «φιλολογίας» όσο και πρακτικά - μια έξαρση της συζήτησης γύρω από ζητήματα Ιστορίας, είτε από τη σκοπιά της ολικής αναθεώρησης, είτε από μια σκοπιά που ενώ υποτίθεται πως απαντά στους αναθεωρητές, στην πράξη υιοθετεί έναν κεντρικό άξονα της αναθεώρησης που δεν είναι άλλος από το προκλητικό σβήσιμο κάθε σημαδιού που άφησε η ίδια η ταξική αντιπαράθεση σαν αντικειμενικό ιστορικό δεδομένο και την αντικατάστασή του από αυθαιρεσίες όπως ότι η ιστορική αλήθεια δεν είναι αντικειμενική, αλλά είναι ζήτημα από ποια υποκειμενική οπτική γωνία προσεγγίζει κάποιος τα γεγονότα (παραλλαγή της άποψης ότι η αλήθεια, για το ίδιο φαινόμενο ή γεγονός, δεν είναι μία αλλά πολλές). Επιδιώκεται έτσι η αποσπασματική θεώρηση των γεγονότων και η επιλεκτική χρήση πηγών και σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η «νέα» άποψη ότι η Ιστορία πρέπει να γράφεται με βάση αντιλήψεις για το σήμερα και όχι με βάση τα τότε γεγονότα.

ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΗΣ Γ` ΛΥΚΕΙΟΥ. Της Δώρας Μόσχου

 

 ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΗΣ Γ` ΛΥΚΕΙΟΥ.

 

Της Δώρας Μόσχου 

 

            Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα από την απόσυρση του διαβόητου βιβλίου ιστορίας της ΣΤ` Δημοτικού, το ΥΠΕΠΘ φρόντισε να επιβεβαιώσει πανηγυρικά τη διαπίστωση του ΚΚΕ ότι η συγκεκριμένη απόσυρση δεν αναιρεί την ανεπάρκεια, την αντιεπιστημονικότητα και το βαθύ συντηρητισμό του συνόλου σχεδόν των σχολικών βιβλίων, σε όλη την κλίμακα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το νέο βιβλίο ιστορίας γενικής παιδείας της Γ` Λυκείου («Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου» - από το 1815 έως σήμερα), πόνημα που ανατέθηκε κατ` ευθείαν σε ομάδα επιστημόνων στενά δεμένων με το «Ίδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής» και με επικεφαλής της ομάδας αξιολογητών το γνωστό θιασώτη της κατάργησης του άρθρου 16 και του πανεπιστημιακού ασύλου, κ. Θάνο Βερέμη, γυρίζει τη σχολική ιστοριογραφία σε πολύ σκοτεινές εποχές, από πλευράς επιστημονικής, ιδεολογικής και παιδαγωγικής.
            Το βιβλίο της ΣΤ` Δημοτικού αντιπροσώπευε μία μεταμοντέρνα αντίληψη της ιστορίας, σύμφωνα με την οποία αντικειμενική πραγματικότητα δεν υπάρχει και η ιστορία, ως αφήγηση, οικοδομείται υποκειμενικά, σύμφωνα με τον αφηγητή. Το βιβλίο καταργούσε, σχεδόν εντελώς, την ιστορική αφήγηση, απευθυνόμενο σε μία ηλικία στην οποία η κατάκτηση της δυνατότητας της αφήγησης είναι ακριβώς το πρώτο ζητούμενο για το μαθητή. Από μία άλλη, σοβαρότερη επιστημονικά και ιδεολογικά πλευρά, το βιβλίο παρουσίαζε εντελώς αμβλυμένες όλες τις κοινωνικές ή/και εθνικοαπελευθερωτικές συγκρούσεις που καθόρισαν την πορεία της ανθρωπότητας από την Αναγέννηση και μετά, ενώ οι υποστηρικτές του, σε βαρύγδουπα άρθρα τους και στον ημερήσιο τύπο, πρόβαλαν το ισόκυρο των ιστορικών «αληθειών», ανάλογα με τον αφηγητή, κάτω από το επίπλαστα προοδευτικό κάλύμμα της αποδοχής του «άλλου». Το νέο βιβλίο που ήρθε για να «φωτίσει» τα παιδιά του ελληνικού λαού, κινείται από διαφορετικό δρόμο και με διαφορετική μεθοδολογία, αλλά καταλήγει στο ίδιο ακριβώς σημείο, στην ακύρωση της αντικειμενικής ιστορικής πραγματικότητας και της πάλης των τάξεων ως κινητήριας δύναμης της ιστορίας. Οι συγγραφείς του διακατέχονται από μια εντελώς ξεπερασμένη επιστημονικά αντίληψη για την ιστορία, θεωρώντας την ως άθροισμα γεγονότων που δεν ανάγονται σε αντικειμενικές, οικονομικές και κοινωνικές αιτίες και δεν πραγματώνονται από κοινωνικές δυνάμεις, αλλά από το τυχαίο ή τη βούληση των προσώπων. Επιπροσθέτως, η – ξεκάθαρα ιδεολογική, αν και στον πρόλογο του βιβλίου επικαλούνται απόλυτη αντικειμενικότητα – τοποθέτησή τους απέναντι σε ιστορικά γεγονότα, πρόσωπα ή και ολόκληρες ιστορικές περιόδους, καταδεικνύει περίτρανα την από μέρους τους αποδοχή του λεγόμενου «ιστορικού αναθεωρητισμού» (άρνηση και συκοφάντηση κάθε επαναστατικού κινήματος, απέχθεια προς ο,τιδήποτε σχετίζεται με το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε και με τα κινήματα των λαών, εξίσωση των σοσιαλιστικών καθεστώτων με το φασισμό, υποβάθμιση του ρόλου της Σοβιετικής Ένωσης στην αντιφασιστική νίκη, υποβάθμιση της εαμικής εθνικής αντίστασης και του ρόλου του ΚΚΕ στη γενικώτερη ελληνική ιστορία).

«Πλευρές της γλωσσικής διδασκαλίας στα νέα σχολικά εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου». Του Θωμά Κασσελούρη

«Πλευρές της γλωσσικής διδασκαλίας στα νέα σχολικά εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου»

 

Του Θωμά Κασσελούρη  
      Τα νέα σχολικά εγχειρίδια του Δημοτικού, παρόλο που επιχειρούν να εκσυγχρονίσουν τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας, εισάγοντας την έννοια της επικοινωνιακής λειτουργίας, δεν κατορθώνουν να πετύχουν το βασικό σκοπό της γλωσσικής διδασκαλίας, να οδηγήσουν δηλαδή το μαθητή στη συνειδητή γνώση με σκοπό να την καλλιεργήσει δημιουργικά και να τη χρησιμοποιήσει σε κάθε πραγματική επικοινωνιακή περίσταση. Με τα νέα ΔΕΠΠΣ- ΑΠΣ και με τη μέχρι τώρα μελέτη μας πάνω στα βιβλία, δε φαίνεται να αίρεται η αποσπασματικότητα της προσφερόμενης ύλης με αποτέλεσμα η διαλεκτική σχέση γλώσσας και πραγματικότητας να μην γίνεται ορατή και η σκέψη να διασπάται ακόμα περισσότερο αντί να λειτουργεί δημιουργικά. Μπορεί  στις προθέσεις των συγγραφικών ομάδων να περιγράφεται ως στόχος η γλωσσική καλλιέργεια και η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των παιδιών, αλλά οι δεσμεύσεις των ΔΕΠΠΣ- ΑΠΣ περιορίζουν στο ελάχιστο κάθε τέτοια πρόθεση.  Οι στόχοι και οι σκοποί των νέων Αναλυτικών προγραμμάτων, που ας σημειωθεί είναι έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, στη βάση των αποφάσεων των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια εκπαίδευση που να εξυπηρετεί τα νέα δεδομένα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων είναι τόσο δεσμευτικά που επαναπροσδιορίζουν το ρόλο του εκπαιδευτικού σε ακόμη πιο ασφυκτικά πλαίσια. Μπορεί μεν οι συγγραφικές ομάδες να διατείνονται ότι στις προθέσεις και στη βάση της φιλοσοφίας των ΔΕΠΠΣ- ΑΠΣ είναι να δίνονται τα περιθώρια εκείνα στο μάχιμο δάσκαλο να διαχειρίζεται (προσθέτει, αφαιρεί, τροποποιεί) μέρος αυτού του υλικού, αυτό όμως είναι ή θα πρέπει να είναι αποδεκτό μόνο όταν αναγνωρίζονται οι  παραπάνω δεσμεύσεις. Δεσμεύσεις που έχουν σαφή ιδεολογικά- αξιακά πρότυπα (ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, ευρωπαϊκός προσανατολισμός, φιλανθρωπία, εθελοντισμός, ατομοκεντρισμός, εγκατάλειψη αξιακού πλαισίου κοινωνικών δικαιωμάτων) καθώς και σαφή μεθοδολογικά- διδακτικά μοντέλα που στοχεύουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων και στην απόκτηση σκόρπιων γνώσεων.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. ΤΟΥ ΘΩΜΑ ΚΑΣΣΕΛΟΥΡΗ

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Του Θωμά Κασσελούρη
 
Πλαίσιο ανάλυσης
       Βασική μας θέση στην κριτική προσέγγιση των νέων βιβλίων του μαθήματος των \μας εδράζεται από το γεγονός ότι το μάθημα των θρησκευτικών είναι από τη φύση του αντιεπιστημονικό. Υπερασπίζεται τη θρησκεία που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η φανταστική αντανάκλαση στα κεφάλια των ανθρώπων εξωτερικών δυνάμεων που κυριαρχούν επάνω τους στην καθημερινή ζωή και όπου οι γήινες δυνάμεις παίρνουν τη μορφή εξωγήινων.
       Ο μαρξισμός θεωρεί τη θρησκεία κοινωνικά καθορισμένο και γι’ αυτό ιστορικά παροδικό φαινόμενο. Σε μεγάλη χρονική περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας οι άνθρωποι δεν ήξεραν καμιά θρησκεία. Πρωτοφανερώθηκε σε ορισμένο στάδιο όπου είχε φτάσει η εξέλιξη του πρωτόγονου κοινοτικού συστήματος και ήταν έκφραση της αδυναμίας του ανθρώπου μπροστά στις φοβερές και ακατανόητες δυνάμεις της φύσης. Αλλά και όταν κάνει την εμφάνισή της η ταξική κοινωνία, οι ρίζες της θρησκείας είναι δεμένες προπάντων με την αδυναμία των ανθρώπων μπροστά στις αυθόρμητες διαδικασίες της κοινωνικής εξέλιξης, με την εκμετάλλευση και τη φτώχεια των μαζών. Ο Μαρξ στο Εβραϊκό Ζήτημα γράφει χαρακτηριστικά: «Δε βλέπουμε πια τη θρησκεία τη βάση, αλλά το φαινόμενο των κοσμικών ορίων. Για αυτό εξηγούμε τη θρησκευτική υποταγή των ελεύθερων πολιτών με την επίγεια υποταγή τους….Δε μετατρέπουμε τα κοσμικά ζητήματα σε θεολογικά. Μετατρέπουμε τα θεολογικά ζητήματα σε κοσμικά. Αφού για ένα μεγάλο διάστημα η ιστορία είχε διαλυθεί στην πρόληψη, εμείς διαλύουμε την πρόληψη στην ιστορία. Το ζήτημα των σχέσεων πολιτικής χειραφέτησης και θρησκείας γίνεται για μας ζήτημα σχέσεων πολιτικής χειραφέτησης και ανθρώπινης χειραφέτησης»
     Σύμφωνα με τα λόγια του Λένιν, η θρησκεία δεν είναι τίποτα άλλο παρά «μια από τις μορφές της πνευματικής καταπίεσης, που έπεφτε παντού και πάντοτε στις λαϊκές μάζες, τις συντετριμμένες από την αιώνια εργασία για τους άλλους, από τη φτώχεια και την απομόνωση» και ο «θεός είναι ιστορικά και εγκόσμια πρώτα από όλα σύμπλεγμα ιδεών, που γεννήθηκαν από τη σύνθλιψη του ανθρώπου και της εξωτερικής φύσης και από την ταξική καταπίεση, σύμπλεγμα ιδεών που παγιώνουν αυτή τη σύνθλιψη και αποκοιμίζουν την ταξική πάλη».

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΤΑΞΗΣ. Του Μάνου Δούκα

 

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ.
Του Μάνου Δούκα

 

 

       Πολλά ακούγονται για τα «νέα» βιβλία των μαθηματικών του δημοτικού. Ελάχιστα όμως για τους στόχους και τα αποτελέσματα που θα έχουν στη συνείδηση των μαθητών (αλλά και των δασκάλων και των γονιών). 
Στόχος πρώτος : Ιδεολογική χειραγώγηση των μαθητών.
       Στα «νέα» βιβλία μαθηματικών, ο μαθητής καλείται να «μάθει» μέσα από «παραδείγματα της καθημερινής ζωής» ( όπως λένε οι εισαγωγές των βιβλίων ). Εννοούν όμως της ζωής που του ετοιμάζει η «Νέα Τάξη». Για να μάθει τα πολύγωνα, πρέπει να πάρει σαν παράδειγμα το Πεντάγωνο του στρατού των ΗΠΑ και για να μάθει τον πληθυσμό της Ινδίας πρέπει να «ρωτήσει» τη CIA. Μετράει ΕΥΡΩ για να δει αν του φτάνουν για να αγοράσει κάτι, διαλέγει προσφορές πολυκαταστημάτων, επισκέπτεται εταιρείες, υπολογίζει πόσα δολάρια βγάζει ο Bill Gates σε ένα λεπτό ή σ΄ ένα χρόνο και τρώει χάμπουργκερ. ακόμα και το εμβαδόν το μαθαίνει μετρώντας την επιφάνεια χαρτονομισμάτων. Ο μαθητής μέσα απ΄ τα βιβλία αυτά μαθαίνει ότι η υπέρτατη αξία είναι η επιχείρηση, ότι οι εργαζόμενοι είναι ωρομίσθιοι που οι μισθοί τους αποτελούν «έξοδο» για την επιχείρηση, ότι η ανεργία και η παιδική εργασία είναι κάτι που έτσι κι αλλιώς συμβαίνει και δεν αλλάζει, ότι σ΄ αυτό τον κόσμο που ζούμε αν δε δόσεις δεν παίρνεις τίποτα, κι ότι όλα λειτουργούν με την αρχή της ανταποδοτικότητας. Μαθαίνει ότι γι αυτό το λόγο ακριβώς, στα σχολεία πρέπει οι γονείς να αγοράσουν ότι χρειάζεται ( κομπιούτερ, κλπ ) και να τους βοηθούν κι οι μαθητές με τις οικονομίες του ταμείου της τάξης τους. ( Τα παραδείγματα άπειρα, που όμως δε μπορούν να αναφερθούν στο μικρό χώρο ενός άρθρου ). 
       Ο μαθητής πρέπει και μέσα απ΄ τα βιβλία να ενστερνιστεί τις έννοιες της επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας, της ανταποδοτικότητας. Να αποκτήσει «ευρωπαϊκή συνείδηση» και κυρίως να αναγκαστεί να συμβιβαστεί με τον καπιταλιστικό μονόδρομο.

ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΜΕ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΕΊΤΑΙ Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ. Του Μάνου Δούκα

 
      Τα νέα βιβλία μαθηματικών του Γυμνασίου που πρόκειται να διανεμηθούν σε μαθητές και καθηγητές και να διδαχθούν από το Σεπτέμβρη του 2007, είναι ήδη «κρεμασμένα» στο Internet από το παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Τα πήραμε κι έχουμε να πούμε τα εξής :  
1.      ΕΙΝΑΙ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ.
      Χρειάζεται κατ΄ αρχήν να θυμόμαστε ότι δεν κάνουμε κριτική κάποιου τυχαίου βιβλίου, αλλά μιλάμε για τα βιβλία του Γυμνασίου, μιας βαθμίδας της βασικής εκπαίδευσης. Βιβλία που θα τα πάρουν στα χέρια τους όλα τα Ελληνόπουλα και θα διδαχθούν απ΄ αυτά. Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι φροντίδα αυτών των βιβλίων είναι η μόρφωση ΟΛΩΝ αυτών των παιδιών. Αυτός όμως δεν είναι ούτε ο ρόλος κι ο στόχος του Γυμνασίου όπως είναι σήμερα. Αντίθετα το Γυμνάσιο σαν ξεχωριστή βαθμίδα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, είναι προθάλαμος του Λυκείου. Είναι το σχολείο όπου αρχίζουν να χωρίζονται «τα πρόβατα απ΄ τα ερίφια», οι «καλοί» που δικαιούνται να μιλούν για ΑΕΙ - ΤΕΙ κι οι «κακοί» που προορίζονται για την κατάρτιση και την αμάθεια της τεχνικής Εκπαίδευσης ( όπως αυτή είναι σήμερα ). Έτσι παύει να λειτουργεί ως βαθμίδα της «υποχρεωτικής εκπαίδευσης» όπου όλοι πρέπει να πάρουν το ίδιο «μερίδιο» στη γνώση και γίνεται άλλο ένα κόσκινο ταξικής κατηγοριοποίησης των μαθητών.

ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΗΘΕΝ ΒΙΒΛΙΑ ΤΩΝ ΔΗΘΕΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ. Του Μάνου Δούκα

 

 
1.     «Μηδείς αγεωμέτρητος εισίτω μοι την θύρα»
Η φράση αυτή ανήκει στον Πλάτωνα, ο οποίος προφανώς δεν εννοούσε ότι . . . «απαγορεύει την είσοδο σ΄ όποιον δεν ξέρει γεωμετρία», αλλά ότι απαιτεί απ΄ τους συνομιλητές του να έχουν αναλυτικό και επαγωγικό τρόπο σκέψηςαυστηρότητα στην κρίση του και στην διατύπωση συμπερασμάτων, απόλυτη ακρίβεια και σιγουριά στην επιλογή της αλήθειας απ΄ το ψέμα, του σωστού απ΄ το λάθος. Αυτές οι αυτονόητες αξίες, που καλλιεργούνται πρώτα απ΄ όλα απ΄ τα μαθηματικά και που είναι ζητούμενες από κάθε μορφωτική διαδικασία που έχει σχέση με μαθηματικά εδώ και αιώνες, πάει στα αζήτητα μέσα απ΄ τα νέα σχολικά βιβλία μαθηματικών του δημοτικού σχολείου και τη «φιλοσοφία τους». Πάει στα αζήτητα, μαζί με τις έννοιες «μόρφωση», «γνώση», που δεν είναι πια στη σύγχρονη ευρωπαϊκή μόδα, αφού έχουν αντικατασταθεί από έννοιες όπως «κατάρτιση», «διαχείριση πληροφοριών», κλπ. Αυτή είναι η ουσία των όσων πρόκειται να υποστηρίξω σ΄ αυτό το κείμενο κριτικής προς τα νέα σχολικά βιβλία. Ένα κείμενο που δεν θα αναφερθεί καθόλου σε πιθανά λάθη (απ΄ αυτά που υπάρχουν άφθονα στα νέα βιβλία), αλλά θα «περιοριστεί» στην μαθηματική ουσία τους.

Τα σχολικά βιβλία και η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στο Δημοτικό: Όταν η κουκουβάγια αντικαθίσταται από το γλαροπούλι... Της Μαργαρίτας Κουσαθανά

 

Τα σχολικά βιβλία και η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στο Δημοτικό: Όταν η κουκουβάγια αντικαθίσταται από το γλαροπούλι...
Της Μαργαρίτας Κουσαθανά

 

 

 
Εισαγωγή
            Στην παρούσα εργασία γίνεται μια προσπάθεια να προσδιοριστούν οι αλλαγές στα σχολικά βιβλία και στη διδασκαλία των φυσικών επιστημών. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται οι αλλαγές στο περιεχόμενο και στη δομή των βιβλίων των φυσικών επιστημών του Δημοτικού καθώς και οι φιλοσοφικές διαστάσεις της προτεινόμενης μεθοδολογίας της διδασκαλίας. Αποκαλύπτονται μεθοδολογικές ασυνέπειες που οφείλονται σε ιδεαλιστικές φιλοσοφικές θεωρήσεις της φύσης της επιστήμης και της διδασκαλίας. Η κριτική εξέταση της διδακτικής μεθοδολογίας που προτείνεται δείχνει την υποβάθμιση του ρόλου του δασκάλου, τη δυσλειτουργία των μαθησιακών έργων, την ασυνέπεια στόχων και δραστηριοτήτων. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα βιβλία των φυσικών επιστημών αποτελούν επανέκδοση με μικρές αλλαγές των βιβλίων της συγγραφικής ομάδας των εκπαιδευτηρίων «Ελληνογερμανική Αγωγή» που κυκλοφόρησαν το 2001, από αυτή την άποψη είχαν όλο το χρόνο οι συγγραφείς να προχωρήσουν σε διορθώσεις.

ΠΕΡΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΤΟΥ ΚΕΜΕΤΕ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΔΑΙΜΟΝΙΩΝ. Άρθρο του Μάνου Δούκα, εν όψει του Εκπαιδευτικού Συνεδρίου της ΟΛΜΕ στα Χανία, τον Ιούνη του 2008.

‘Όπως θα καταλάβατε, αναφέρομαι στο ερωτηματολόγιο που μοίρασε το ΚΕΜΕΤΕ σε κάποια σχολεία, εν όψει του 8ου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου της ΟΛΜΕ που έγινε στα Χανιά το Μάη του 2008. ‘Ένα ερωτηματολόγιο :

Ø    Που επιλέγει την ατομική γνώμη του συναδέλφου, υποτιμώντας και υποσκελίζοντας τις μαζικές διαδικασίες του κινήματος, τα μαζικά όργανα και τις αποφάσεις τους.
Ø    Που αντί να ρωτά τη γνώμη των συναδέλφων, επιχειρεί να διαμορφώσει ( με το είδος και το περιεχόμενο των ερωτήσεων ) θετική ή έστω ουδέτερη άποψη για τις επιχειρούμενες μεταρρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση, δίνοντας συγχρόνως άλλοθι και στην κυβέρνηση. 
Ø    Που προβάλει σαν «αναγκαστικές» επιλογές τις ντιρεκτίβες των ΟΟΣΑ – ΕΕ (Αποκέντρωση, κλπ), καλλιεργώντας το συμβιβασμό και τη μοιρολατρία.

 Ø    Που στο όνομα της «καθαρής παιδαγωγικής επιστήμης», στρώνει το χαλί για το πέρασμα των πιο αντιδραστικών μέτρων στην παιδεία.

Ø    Ένα ερωτηματολόγιο που δείχνει ολοκάθαρα αν όχι τις προθέσεις, τουλάχιστον τα αποτελέσματα της λογικής του «ρεαλισμού» και του Ευρωπαϊκού μονόδρομου στην οποία υποκύπτουν οι παρατάξεις που έχουν τον έλεγχο της ΟΛΜΕ και του ΚΕΜΕΤΕ.   

Συνέδριο για τα νέα βιβλία- παρουσίαση σχετικής έρευνας του ΙΠΕΜ

Τοποθέτηση του του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών στο ΔΣ της ΔΟΕ

 Περί «ερωτηματολογίου» του ΙΠΕΜ-ΔΟΕ και άλλων δαιμονίων

Η αντιπαράθεση στο συνδικαλιστικό κίνημα έχει πάντα ιδεολογικό και πολιτικό χαρακτήρα. Όταν μάλιστα πρόκειται για το κίνημα των εκπαιδευτικών και σε μια εποχή όπου οι ηγεσίες του επιχειρούν να τεκμηριώσουν τη συναίνεσή τους στην ουσία των επιχειρούμενων αναδιαρθρώσεων και να εξασφαλίσουν την ενεργητική στήριξη των εκπαιδευτικών στην εφαρμογή τους, τότε στην αντιπαράθεση αυτή επιστρατεύονται και έρευνες αμφίβολης επιστημονικής αξίας, που οργανώνονται από τις ηγεσίες των ερευνητικών ινστιτούτων των Ομοσπονδιών. Οι έρευνες αυτές, αντί να καταγράφουν τη συλλογική άποψη, χειραγωγούν τη συνείδηση και εξατομικεύουν τα πράγματα. Τα ζητήματα του περιεχομένου της εκπαίδευσης πρέπει να γίνουν αντικείμενο μαζικών και αποφασιστικών Γ.Σ. κατά θέμα και με ειδική άδεια- διευκόλυνση των εκπαιδευτικών για τη συμμετοχή τους σε αυτές.
Στην κατεύθυνση παραχάραξης της αλήθειας κινήθηκαν και οι μέχρι τώρα έρευνες του ΙΠΕΜ-ΔΟΕ και ΙΝΕ- ΓΣΕΕ για το ολοήμερο σχολείο και του ΚΕΜΕΤΕ- ΟΛΜΕ (2008) για τα σχολικά προγράμματα και βιβλία.

ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΤΑ ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Νέα βιβλία

Επιστρέφονται στον αποστολέα!
 
Η νέα χρονιά ξεκίνησε με τυμπανοκρουσίες για την κοσμογονία των νέων βιβλίων και προγραμμάτων στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο που σχεδιάστηκαν από το ΠΑΣΟΚ και υλοποιούνται από την κυβέρνηση της ΝΔ. Όμως, όποιος θέλει να διδάσκει την αλήθεια πρέπει να την ψάχνει. Γιατί το πρόβλημα με τα νέα βιβλία δεν είναι απλά το κατά πόσον οι εκπαιδευτικοί είμαστε έτοιμοι να τα διδάξουμε, αλλά το τι καλούμαστε να διδάξουμε μέσα από αυτά. Η ελλειμματική και υποτυπώδης επιμόρφωσή μας δεν οφείλεται στην προχειρότητα και τον κακό προγραμματισμό της κυβέρνησης. Πρόκειται για συνειδητή επιλογή, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί ότι οι καταλληλότεροι να μας επιμορφώσουν είναι οι μεγαλοεπιχειρηματίες των εκδόσεων. Αυτοί συνέταξαν τα νέα βιβλία, αυτοί οργάνωσαν δεκάδες επιμορφωτικών σεμιναρίων (με το αζημίωτο) τη χρονιά που μας πέρασε και οι ίδιοι τώρα εκδίδουν πληθώρα «βοηθημάτων» για να καλύψουν τα κενά που αφήνουν τα δικά τους βιβλία. Η κυβερνητική αυτή επιλογή δεν αποσκοπεί μόνο στην αύξηση της κερδοσκοπίας των μεγαλοεκδοτών. Η κυρίαρχη σήμερα πολιτική για αποτελεσματικότερη «σύνδεση της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της παραγωγής» επιβάλλει οι επιχειρήσεις, ως αυθεντικοί εκφραστές των αναγκών της παραγωγής να αναλάβουν άμεσο και πρωταγωνιστικό ρόλο για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης. Εταιρίες - χορηγοί, εκδοτικοί οίκοι, «μορφωτικά» ιδρύματα, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις περικυκλώνουν κάθε μέρα και πιο ασφυκτικά το σχολείο για να μπολιάσουν τις νεανικές συνειδήσεις με τις κάλπικες «αξίες» της αγοράς. Θα το επιτρέψουμε;
 
Ποια είναι η πραγματικότητα των νέων βιβλίων και προγραμμάτων
Syndicate content