Η καλλιέργεια της υποταγής μέσα από τη διδαχή της Ιστορίας

Submitted by user-1 on Κυρ, 03/01/2010 - 16:45
Προβολή εκτυπώσιμης μορφήςΑποστολή σε φίλοPDF version

Με διάφορες αφορμές παρατηρείται το τελευταίο διάστημα - τόσο σε επίπεδο «φιλολογίας» όσο και πρακτικά - μια έξαρση της συζήτησης γύρω από ζητήματα Ιστορίας, είτε από τη σκοπιά της ολικής αναθεώρησης, είτε από μια σκοπιά που ενώ υποτίθεται πως απαντά στους αναθεωρητές, στην πράξη υιοθετεί έναν κεντρικό άξονα της αναθεώρησης που δεν είναι άλλος από το προκλητικό σβήσιμο κάθε σημαδιού που άφησε η ίδια η ταξική αντιπαράθεση σαν αντικειμενικό ιστορικό δεδομένο και την αντικατάστασή του από αυθαιρεσίες όπως ότι η ιστορική αλήθεια δεν είναι αντικειμενική, αλλά είναι ζήτημα από ποια υποκειμενική οπτική γωνία προσεγγίζει κάποιος τα γεγονότα (παραλλαγή της άποψης ότι η αλήθεια, για το ίδιο φαινόμενο ή γεγονός, δεν είναι μία αλλά πολλές). Επιδιώκεται έτσι η αποσπασματική θεώρηση των γεγονότων και η επιλεκτική χρήση πηγών και σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η «νέα» άποψη ότι η Ιστορία πρέπει να γράφεται με βάση αντιλήψεις για το σήμερα και όχι με βάση τα τότε γεγονότα.

Αυτό που θέλει η αστική, ουσιαστικά, θεώρηση της Ιστορίας, είναι να ξεριζωθεί οριστικά κάθε έννοια της λαϊκής πάλης που έρχεται σε σύγκρουση με την κυρίαρχη ταξική νομιμότητα. Να σβήσει το διαπαιδαγωγητικό δίδαγμα που προκύπτει από την ιστορική πορεία όλης της ανθρωπότητας: Οτι οι λαοί με τον αγώνα τους που στοχεύει στην ανατροπή της αντίπαλης εξουσίας, μπορούν να νικούν, ακόμα και σε συνθήκες γενικευμένης αντεπανάστασης. Για να πετύχουν οι αστοί ιστοριογράφοι μια τέτοια ανατροπή, φτάνουν να εξισώνουν την επαναστατική βία με την τρομοκρατία εκπέμποντας έτσι ένα ανάθεμα στη βία που δε δικαιούνταν - κατά τους σύγχρονους ιστοριογράφους - να είχαν ασκήσει οι υπό εκμετάλλευση και καταπίεση λαοί ενάντια στους εκμεταλλευτές και καταπιεστές τους!
 

Επιδιώκουν έτσι να πέσει στα μαλακά το ιδεολόγημα της «κοινωνικής συναίνεσης» ή της ταξικής συνεργασίας, φτάνοντας στο σημείο να μιλούν για ανάγκη εξάλειψης του μίσους ανάμεσα στους λαούς, μέσα από την ουδέτερη, άνευρη και υποβαθμισμένη παρουσίαση κορυφαίων επαναστατικών γεγονότων και άλλων λαϊκών ξεσηκωμών.

Πεδίο άσκησης αυτών των επιδιώξεων είναι κατ' εξοχήν τα σχολικά βιβλία μέσα από τα οποία επιχειρείται η μαζική εκπαίδευση των νέων ανθρώπων στην υποταγή (πέρασε στην ιστορία η σχετική απόπειρα που έγινε με το ανιστόρητο βιβλίο για την ...Ιστορία που είχε σταλεί για να διδαχθούν τα παιδιά της Στ' Δημοτικού...) Ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα μια ενδιαφέρουσα παρέμβαση στο θέμα που έκανε ο εκπαιδευτικός Τάσσος Τόκας στη διάρκεια σχετικής εκδήλωσης που οργάνωσε στα Γιάννενα το εκδοτικό «Σύγχρονη Εποχή».
Σχολικό πρόγραμμα και Ιστορία
Στο σχολείο, σε δύο επίπεδα επιχειρείται η διαστρέβλωση της Ιστορίας.
Πρώτα να διαμορφωθεί λανθασμένη αντίληψη για το πώς γράφεται η ιστορία, αν υπάρχει εξέλιξη, αν αυτή έχει τυχαία κατεύθυνση, αν έχει νόμους, ποιος κινεί την Ιστορία, τι είναι προοδευτικό και τι όχι.
Δεύτερο, υπάρχει ένας καταιγισμός με ψευδείς πληροφορίες ή μισές αλήθειες.
Σε αυτά τα πλαίσια, μπορούμε να επισημάνουμε ότι η τρέχουσα πολιτική προπαγάνδα των μονοπωλίων της Ευρώπης, όλο και περισσότερο μπαίνει στα σχολικά βιβλία και στη σχολική ζωή γενικότερα. Η αταξική - αντιεπιστημονική προσέγγιση όλο και εντείνεται, η έννοια της ταξικής πάλης που - έστω και με την πιο αμβλυμμένη έννοια την κοινωνικής πάλης υπήρχε - όλο και εξοβελίζεται. Η αποσύνθεση ολόκληρων κοινωνικοοικονομικών σχηματισμών (π.χ. κτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου) αποδίδεται σε ανικανότητες και φαγωμάρες προσώπων. Με απόλυτα μεταφυσικό τρόπο συνδέονται μεταξύ τους εντελώς μηχανιστικά διάφορα ιστορικά γεγονότα (π.χ. η κατάσταση της σημερινής Ευρώπης με την έκβαση της μάχης του Μαραθώνα). Η Ιστορία παρουσιάζεται αποσπασματικά με σταθμούς - που ναι μεν υπαρκτοί - αλλά δε συνδέονται μεταξύ τους, δεν ερμηνεύονται τα γεγονότα, τα συμπεράσματα. Ο ρόλος και το δίκαιο των πρωταγωνιστών παρουσιάζονται διαστρεβλωμένα. Δε συνδέεται η διδασκαλία της Ιστορίας με την κοινωνική ζωή (π.χ. εκδηλώσεις και επαφή με ΠΕΑΕΑ). Μια τέτοια Ιστορία δεν καλλιεργεί ιστορικό κριτήριο.
 

Και μετά κλαίγονται δήθεν όταν σε ρεπορτάζ ή διαγωνίσματα οι μαθητές μπερδεύουν την Πύλη του Πολυτεχνείου με την έξοδο του Μεσολογγίου και το τανκ με τους Γερμανούς.

Μέσα στα Προγράμματα Σπουδών και τα βιβλία απλώνεται ένα πέπλο σιωπής σε πραγματικά γεγονότα, που συσκοτίζουν την επιστημονική αλήθεια, που δηλητηριάζουν τη σκέψη και τα μυαλά των παιδιών με τον πιο ακραίο, με τον πιο χυδαίο αντικομμουνισμό.
Ο αντικομμουνισμός που αναδύεται στην αστική κοινωνία, ως συστατικό στοιχείο του πολιτικού εποικοδομήματος, έχει την αντανάκλασή του στο σύνολο των θεσμών: στο σχολείο, στην τάξη. Επιβεβαιώνεται και μ' αυτόν τον τρόπο ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σημερινού σχολείου ως εργαλείου αναπαραγωγής της αστικής ιδεολογίας, της αντιεπιστημονικότητας, του σκοταδισμού.
Η Ιστορία και η διδασκαλία της στα Ελληνικά Σχολεία
Τα τελευταία χρόνια στα σχολεία, με την εφαρμογή των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων και την έκδοση των νέων βιβλίων, διευρύνεται η επιστροφή στην εμπειρική γνώση και σε θεολογικές ερμηνείες των φαινομένων, στα προεπιστημονικά δηλαδή στάδια της ανθρώπινης σκέψης. Ταυτόχρονα, συστηματοποιείται και επαυξάνεται η πλύση εγκεφάλου των νέων ανθρώπων.
Οι κοινωνικές επαναστάσεις στα βιβλία της Ιστορίας ταυτίζονται με τις αναστατώσεις. Οι αιτίες των κοινωνικών φαινομένων αναζητούνται στο άτομο, οι μαθητές διδάσκονται ότι είναι συνυπεύθυνοι για τα κοινωνικά προβλήματα που το αστικό κράτος και οι κυβερνήσεις του δημιουργούν. Οι ιδέες του ανταγωνισμού και της επιχειρηματικότητας αποθεώνονται, ενώ η προβολή της Ευρωπαϊκής Ενωσης σαν λίκνο και πρότυπο ελευθερίας, δημοκρατίας, ανθρωπισμού, πολιτισμού και κοινωνικής ευαισθησίας κ.ά. καταλαμβάνει τη μερίδα του λέοντος στο περιεχόμενο των βιβλίων.
 

Στόχος η προετοιμασία του αυριανού «ενεργού πολίτη», του θύματος ενός ακόμη πιο σκληρού συστήματος εκμετάλλευσης που όχι μόνο θα το αποδέχεται, αλλά και θα το υποστηρίζει σαν το πιο σωστό και δίκαιο. Η προπαγάνδα αυτή ενισχύεται μάλιστα με τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα - αγωγές που συχνά αναλαμβάνουν και διάφορες επιχειρήσεις να υλοποιήσουν.

Τα νέα βιβλία από την 1η Δημοτικού μέχρι την 3ηΛυκείου χαρακτηρίζονται από αποσπασματικότητα - αντιεπιστημονικότητα - ιδεολογική μονομέρεια - Υποκατάσταση της γενικής παιδείας από τις δεξιότητες.
Σε σχέση τώρα με τη διδασκαλία της Ιστορίας στα σχολεία:
Κατ' αρχήν όταν μιλάμε για τη διδασκαλία της Ιστορίας δεν θα ήταν σωστό να περιοριστούμε στο Μάθημα της Ιστορίας και στα Βιβλία της Ιστορίας. Αναφορές σε ιστορικά γεγονότα και προσπάθεια διαστρέβλωσης και παραποίησης των αιτιών και καταστάσεων που οδήγησαν σ' αυτά, όπως και των αποτελεσμάτων τους, βρίσκουμε σε όλα τα βιβλία: από τη Γλώσσα μέχρι τα Θρησκευτικά - από την Ιστορία και τη Γεωγραφία μέχρι τα Μαθηματικά.
Πολύ περισσότερο εκεί που επιχειρείται η θέαση της Ιστορίας με το κεφάλι κάτω και τα πόδια πάνω είναι μέσα από τα διάφορα Ευρωπαϊκά Προγράμματα.
Θα κάνουμε μια προσπάθεια να παρουσιάσουμε μερικά παραδείγματα, προκειμένου να γίνει κατανοητή η προσπάθεια παραχάραξης και ξαναγραψίματος της Ιστορίας.
 

Ας ξεκινήσουμε με τα νέα βιβλία:

Ενα από τα βασικά χαρακτηριστικά των νέων βιβλίων είναι η εξίσωση, η υποκατάσταση και η ανάμειξη της επιστημονικής γνώσης με τη μυθοπλασία και τη θεολογική ερμηνεία της πραγματικότητας.
Ετσι, για παράδειγμα, στο βιβλίο της Ιστορίας της Γ' Δημοτικού οι σελίδες για την καταγωγή του ανθρώπου παραχώρησαν τη θέση τους στη μυθολογία, που καταλαμβάνει πια ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου.
Το βιβλίο Ιστορίας της Ε' Δημοτικού για το Βυζάντιο χρησιμοποιεί σαν αποκλειστικές ιστορικές πηγές θεολογικά και θρησκευτικά κείμενα.
Τα Θρησκευτικά (μέσα και από τη διαθεματικότητα) εμφανίζονται σαν επιστήμη ισότιμη με τη Φυσική, τη Χημεία, τη Βιολογία.
Η θεωρία του Δαρβίνου για την εξέλιξη των ειδών εξοστρακίζεται από τα βιβλία της Βιολογίας και η ατομική θεωρία, η πρωταρχική θεωρία που θεμελιώνει επιστημονικά την υλιστική αντίληψη του κόσμου αποδεικνύοντας ότι η φύση αποτελείται από άπειρους συνδυασμούς των διαφόρων ειδών ατόμων, υποσκελίζεται στα βιβλία της Χημείας παίρνοντας στην ουσία το χαρακτήρα μιας φιλοσοφικής εικασίας, ανάμεσα στις τόσες άλλες.
Οι συγγραφείς των Βιβλίων αρνούνται τη δυνατότητα διατύπωσης ιστορικών νόμων, υποστηρίζοντας ότι αυτό είναι άσκοπο, καθώς «η προσπάθεια συναγωγής νόμων, η αναγωγή του μερικού στο γενικό έχει περισσότερο κοινωνιολογικό χαραχτήρα». «Για την κατανόηση και την ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων», υποστηρίζουν ότι χρειάζεται «ευαισθησία ... φαντασία... εξατομίκευση, παρά ταξινόμηση και τυποποίηση». Προβάλλεται έντονα η δυνατότητα πολλών οπτικών - απεριόριστων - «όσες και οι ιστορικοί». Ταύτιση απόψεων μπορεί να παρουσιάσουν «οι ιστορικοί που θητεύουν με αφοσίωση στο δόγμα μιας συγκεκριμένης ιστορικής σχολής».
 

 

 

Εκεί όμως που τα βιβλία «δίνουν ρέστα» είναι στην Ιδεολογική μεροληψία και μονομέρεια. Εδώ πολλές φορές δεν τηρούνται ούτε τα προσχήματα:

Ενα δείγμα από το βιβλίο Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία της Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (αντίστοιχο κεφάλαιο υπάρχει στην ιστορία της Ε' Δημοτικού και μάλιστα με τον ίδιο τίτλο): Κάπου ο λόγος για την εποχή του Ιουστινιανού και τη «στάση του νίκα» (532 μ.Χ.). Ο τίτλος του σχετικού κεφαλαίου: Οι Δήμοι αναστατώνουν τη ζωή στην πρωτεύουσα με τη «στάση του νίκα» Δηλαδή; Ο αναγνώστης μαθητής αδιόρατα οδηγείται στη σκέψη ότι οι Δήμοι φταίνε για το κακό που έγινε, πριν ακόμη μάθει λεπτομέρειες για τα γεγονότα και αναζητήσει τα αίτια, ότι λ.χ. οι Δήμοι (οι κοινοί πολίτες, ο λαός) απλά διαμαρτύρονταν για κακοδιοίκηση και αντιμετωπίστηκαν ως εχθροί! Ο αγαθός αυτοκράτορας, κατά τα άλλα «μέγας», χρησιμοποίησε βία και απερίγραπτη αιματοχυσία εναντίον υπηκόων που διαμαρτύρονταν ότι: «τυραννείται η αλήθεια, δέσποτα», (υποφέρουμε από τους συνεργάτες σου).
2οπαράδειγμα από την ΙΣΤΟΡΙΑ της Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ: Τι είναι δημοκρατία; μπαίνει το ερώτημα εντός πλαισίου στη σελίδα 72 (Βιβλίο Του Μαθητή). Ακολουθεί το απόσπασμα του Θουκυδίδη «Το όνομά της, επειδή δε ζούμε στηριγμένοι πάνω στους λίγους παρά στους περισσότερους είναι ... Δημοκρατία». Και εξηγεί με περηφάνια: «Η φράση αυτή έχει προταθεί να αποτελέσει προμετωπίδα του προοιμίου του Συντάγματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης» (!) Δηλαδή όσα υποστηρίζονταν περί μη εμπλοκής σε πολιτικές σκοπιμότητες, επιστημονικής στράτευσης δεν ισχύουν για την Ευρωπαϊκή Ενωση; Πρέπει λοιπόν να αισθάνεται ο μαθητής υπερήφανος για το «Ευρωπαϊκό Σύνταγμα», εφόσον έχει ως προμετωπίδα τον ορισμό του Θουκυδίδη για τη Δημοκρατία και από αγάπη στον αρχαίο ιστορικό... ν' ασπάζεται την Ευρωπαϊκή Ενωση θεωρώντας την ιστορική αναγκαιότητα!
 

Πιο κάτω, δίνεται η οδηγία στον καθηγητή να στρέψει τη συζήτηση γύρω από τη μεγάλη ευτυχία που θα αισθάνεται το παιδί της Αθήνας, μεγαλώνοντας σε μια τέτοια ατμόσφαιρα (Βιβλίο Του Εκπαιδευτικού, σελ. 76). Δεν εξετάζεται όμως η πολύ πιθανή περίπτωση να ήταν παιδί δούλων - εφόσον οι δούλοι ήταν πολυπληθέστεροι από τους Αθηναίους πολίτες - ή κορίτσι. Στη συνέχεια, υπογραμμίζει ότι το ίδιο ευτυχισμένο πρέπει να αισθάνεται και το σημερινό Ελληνόπουλο που γεύεται τα αγαθά της ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Κάνοντας αναδρομή στο παρελθόν, σε εποχές ανελεύθερων καθεστώτων, αναφέρεται στην τουρκοκρατία και στη δικτατορία (1967 - 1974), χωρίς να περάσει από τη γερμανική κατοχή, ίσως για να μη θιγούν οι εταίροι μας στην ΕΕ (Βιβλίο Του Εκπαιδευτικού, σελ. 77).

Και, βέβαια, όπως προείπαμε, στα βιβλία ο αντικομμουνισμός έχει ...την τιμητική του:
Από τη μια αποκρύπτεται (εξαφανίζεται μάλλον) η θετική συνεισφορά του σοσιαλισμού στα μεγάλα γεγονότα που σημάδεψαν τον περασμένο αιώνα (από τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο - την ήττα του φασισμού και του ναζισμού στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο με αμέτρητες θυσίες, μέχρι και το Κυπριακό), και από την άλλη προβάλλεται μια παραμορφωμένη και ολότελα διαστρεβλωμένη εικόνα του.
Θα σταθούμε σ' ένα μόνο κραυγαλέο παράδειγμα από την Ιστορία της Γ' Γυμνασίου. Στο συγκεκριμένο μάθημα που αφορά στις πολιτικές διαστάσεις της κρίσης του 1929, το βιβλίο αναφέρει για τη Σοβιετική Ενωση την εποχή του Στάλιν ότι: «Σχεδόν όλες οι εξουσίες συγκεντρώθηκαν στην κορυφή της κρατικής ηγεσίας. Οσοι κρίνονταν ότι μπορούσαν να απειλήσουν το καθεστώς διώκονταν ανελέητα. Την περίοδο 1936 - 1938 εκτελέστηκαν ως υπονομευτές του καθεστώτος, μετά από δίκες - παρωδίες, οι περισσότεροι από τους μπολσεβίκους ηγέτες που είχαν πάρει μέρος στην επανάσταση του 1917. Ετσι, το κομμουνιστικό κόμμα μετατράπηκε, βαθμιαία, σ' ένα συγκεντρωτικό μηχανισμό που απλώς υλοποιούσε τις αποφάσεις και λάτρευε τον ηγέτη του (προσωπολατρία). Τα φαινόμενα αυτά, που αποτελούσαν σαφώς στρεβλώσεις των θεωρητικών αρχών του μαρξισμού, έγιναν γνωστά αργότερα ως σταλινισμός».
Εμετικός, χυδαίος αντικομμουνισμός. Και όταν ένας τέτοιου τύπου αντικομμουνισμός πλασάρεται ως επίσημο μάθημα μέσα στα σχολεία και ενσταλάζεται ως «αντικειμενική αλήθεια» στις ανολοκλήρωτες ακόμα και εύπλαστες νεανικές συνειδήσεις, τότε το έγκλημα παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις.
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα
Η παραχάραξη της Ιστορίας και ο αντικομμουνισμός έχουν την τιμητική τους στα διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα. Αναφέρουμε ενδεικτικά παραδείγματα:
Πρόσφατα είδαμε, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την πτώση του τείχους του Βερολίνου να ξετυλίγεται για μια ακόμη φορά η αντικομμουνιστική προπαγάνδα. Η προπαγάνδα αυτή μεταφέρθηκε και στα σχολεία. Ετσι, διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης απέστειλαν εγκυκλίους με αποδέκτες τους καθηγητές Γερμανικών στα σχολεία, προκειμένου να συμμετάσχουν ηλεκτρονικά σε διαγωνισμό γκράφιτι σε εικονικό τείχος του Βερολίνου ή να «ενθαρρύνουν» τη δημιουργία γκράφιτι σε χαρτί σαν να ήταν μια επιφάνεια στο τείχος.
Σε κείμενα που δόθηκαν στους μαθητές ανά την Ελλάδα, περιγράφεται η δημιουργία του τείχους ως εξής: «Ενας μεγάλος αριθμός ανθρώπων στην Ανατολική Γερμανία ήταν δυσαρεστημένος από τη ζωή εκεί και δραπέτευσε στη Δύση. Αυτό είχε ως συνέπεια να δημιουργηθούν μεγάλες οικονομικές δυσκολίες στην Ανατολική Γερμανία και έτσι στις 13 Αυγούστου 1961 η κυβέρνηση του ανατολικού κράτους αποφασίζει το χτίσιμο ενός τείχους στα σύνορα ανατολικού και δυτικού Βερολίνου. Γενικότερα στα σύνορα με τη δυτική Γερμανία μπαίνουν συρματοπλέγματα, νάρκες, σκοπευτές και περίπολοι που σκοτώνουν όποιον προσπαθεί να τα περάσει. Παρ' όλα αυτά πολλοί άνθρωποι προσπάθησαν να αποδράσουν και το πλήρωσαν με τη ζωή τους».
Αυτήν την ... εκδοχή της Ιστορίας θέλουν κάποιοι να ξέρουν οι μαθητές για το τείχος του Βερολίνου, το οποίο επέβαλε η ιμπεριαλιστική επέμβαση και υπονόμευση της Λαϊκής Δημοκρατίας Γερμανίας.
Φαίνεται, τελικά, ότι στο σχολείο που κατά τις διακηρύξεις τους αφήνει το μαθητή «να ανακαλύψει μόνος του τη γνώση», τα ωμά ψέματα σερβίρονται χωρίς να αφήνουν περιθώρια να ανακαλύψει ο μαθητής τίποτα.Το ψέμα, το «αναποδογύρισμα» γεγονότων και ειδικά ο αντικομμουνισμός φτάνει να δημιουργεί ακόμα και το φόβο για τα - ούτε λίγο ούτε πολύ - «δολοφονικά» κομμουνιστικά καθεστώτα (όπως θέλουν να τα εμφανίσουν) στις ψυχές και τις συνειδήσεις των μαθητών! Είναι προπαγάνδα ανάλογη με εκείνη για τα κονσερβοκούτια...
Τρίτο παράδειγμα: Μέσα από την έκδοση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα «Πάμε να εξερευνήσουμε την Ευρώπη», γίνεται προσπάθεια δημιουργίας συνειδήσεων στήριξης του συστήματος και επιχειρείται η κατασυκοφάντηση του σοσιαλισμού και των κατακτήσεών του.
Το βιβλίο που έφτασε μέσω της Κομισιόν σε δημοτικά σχολεία, αποτελεί επίσημη έκδοση της Κομισιόν που κυκλοφορεί σε πολλές χώρες και είναι και δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα της στο Ιντερνετ.
Μέσα στις σελίδες του, ο σοσιαλισμός παρουσιάζεται σαν ένα εγκληματικό σύστημα, το οποίο επιβλήθηκε στους λαούς από τους ηγέτες τους, ένα καθεστώς ανελευθερίας, τριγυρισμένο από συρματοπλέγματα. Αυτή είναι η εικόνα που περιγράφει το κεφάλαιο «πώς ενώθηκε η οικογένεια», πλαισιωμένη από φωτογραφίες από το γκρέμισμα του τείχους του Βερολίνου και πυροτεχνήματα από την 1η Μάη 2004 με τη λεζάντα «ημέρα ιστορική».
Είναι φανερό πως πρόκειται για απροκάλυπτο αντικομμουνισμό, προπαγάνδα που φτάνει να κάνει τα παιδιά να ....φοβούνται ακόμα και στο άκουσμα της λέξης «κομμουνισμός». Η ίδια η πραγματικότητα δεν μπορεί, βέβαια, να υποστηρίξει τα όσα γράφονται περί φτώχειας, τη στιγμή που οι δείκτες έλεγαν το αντίθετο στους τομείς της Υγείας, της Παιδείας, της Επιστήμης, της δημοκρατικής λειτουργίας. Αναπαράγεται ακόμα και ο προπαγανδιστικός όρος «σιδηρούν παραπέτασμα», που χρησιμοποιούνταν για να καλλιεργήσει τον τρόμο απέναντι σε ένα σύστημα που βρισκόταν σε αντίθεση με τον καπιταλισμό.
Στο βιβλίο δε γίνεται, βέβαια, λόγος για την Οχτωβριανή Επανάσταση, τις αιτίες της και τις κατακτήσεις που ακολούθησαν, αφού ο σοσιαλισμός παρουσιάζεται σαν ένα σύστημα που επέλεξαν οι ηγέτες αυτών των χωρών. Αλλωστε, οι συγγραφείς δείχνουν να ενοχοποιούν στις συνειδήσεις των μικρών παιδιών κάθε μορφής επανάσταση και είναι ενδεικτική η στάση που κρατούν ως προς τη Γαλλική Επανάσταση, η οποία παρουσιάζεται, ούτε λίγο - ούτε πολύ, σαν ...γενοκτονία της βασιλικής οικογένειας. Αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Αυτή η εποχή ιδεών που ονομάστηκε "Διαφωτισμός" οδήγησε σε ορισμένες χώρες σε επαναστάσεις - π.χ. το 1789, στη Γαλλική Επανάσταση, κατά τη διάρκεια της οποίας αποκεφαλίστηκαν ο βασιλιάς, η βασίλισσα και πολλοί αριστοκράτες της Γαλλίας». Την ίδια στιγμή, κουβέντα δε λένε για το ναζισμό, για το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ίσως γιατί οι συγγραφείς του βλέπουν την απειλή αλλού...
Εκπαιδευτικοί υπηρέτες του αντικομμουνισμού και της διαστρέβλωσης της Ιστορίας
Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου που εξισώνει το ναζισμό με τον κομμουνισμό, το γεγονός ότι μια σειρά κομμουνιστικά κόμματα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι παράνομα, ο χαρακτηρισμός του κομμουνισμού από τα σχολικά βιβλία ως «ολοκληρωτικού καθεστώτος», ενδεικτικά και μόνο, συνθέτουν το παζλ του αντικομμουνισμού στις μέρες μας.
Με φόντο και βάση αυτές τις εξελίξεις ξεδιπλώνεται και ο αντικομμουνισμός στα σχολεία, στις τάξεις, στα μαθήματα. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις σε διάφορα σχολεία ανά την Ελλάδα όπου «εκπαιδευτικοί» γίνονται φορείς και κήρυκες της διαστρέβλωσης της ιστορικής αλήθειας, του αντικομμουνισμού, και διεκδικούν ρόλο στη δίωξη της κομμουνιστικής ιδεολογίας.
Εκπαιδευτικοί, από εκείνους που δε σέβονται, ούτε τιμούν τον παιδαγωγικό τους ρόλο, όχι μόνο αποκρύπτουν τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού σε όλους τους τομείς, αλλά διαστρεβλώνουν την αλήθεια και επιδίδονται στο «χάψε παιδί μου ψέματα». Σε επίπεδο επιχειρημάτων δε, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να αναπαράγουν «αμάσητη» την αστική ιδεολογία για τα «εγκλήματα του Στάλιν», για την έλλειψη δημοκρατίας στο σοσιαλισμό, για την ταύτιση σοσιαλισμού - φασισμού. Αν τολμήσει δε κάποιος μαθητής να τους αμφισβητήσει ... τότε αλίμονό του. Πέρα από το στόλισμα με διάφορα «κοσμητικά επίθετα», έχουμε και περιπτώσεις μέχρι και αποβολών.
Δε θα πρέπει να ξεχνάμε το εξής και πρώτα και κύρια οι εκπαιδευτικοί: Κάθε φορά που σηκωνόταν η παντιέρα του αντικομμουνισμού οι λαοί το πλήρωναν ακριβά, πολύ ακριβά! Το φαινόμενο του αντικομμουνισμού πάντα συνοδευόταν από το χτύπημα κάθε δημοκρατικού δικαιώματος, από την ισχυροποίηση των κατασταλτικών μηχανισμών του αστικού κράτους, τον εθνικισμό, το ρατσισμό. Ο αντικομμουνισμός πάντα ήταν η «μήτρα» για την άνοδο του φασισμού.
Η καταδίκη του αντικομμουνισμού στα σχολεία και γενικότερα στην κοινωνία, με οποιαδήποτε μορφή εμφανίζεται, ραφιναρισμένος ή ωμός, είναι καθήκον όλων των παιδαγωγών, όλων των εκπαιδευτικών.
Το ζήτημα της παιδαγωγικής ελευθερίας
Κάποιος συνάδελφος εκπαιδευτικός μπορεί καλοπροαίρετα να θέσει το θέμα: Μα καλά, τώρα θα κάνουμε και λογοκρισία στο τι θα διδάσκει και πώς ο εκπαιδευτικός μέσα στην τάξη; Δε θα πρέπει να σεβόμαστε την παιδαγωγική ελευθερία του εκπαιδευτικού;
Κατ' αρχήν, η έννοια της παιδαγωγικής ελευθερίας ως προς το περιεχόμενό της δεν είναι ούτε ουδέτερη ούτε αταξική. Είναι έννοια ταξική, το δε περιεχόμενό της προσδιορίζεται από το χαρακτήρα της εκάστοτε εξουσίας. Για την πραγματική παιδαγωγική ελευθερία οι κομμουνιστές έδωσαν αγώνες κι αγώνες, στην κυριολεξία μάτωσαν. Σήμερα, όταν η διδασκαλία υποχρεωτικά αντιστοιχίζεται με το σημερινό περιεχόμενο των σπουδών, τότε η παιδαγωγική τους ελευθερία, είναι ο φερετζές της αντιεπιστημονικότητας, του σκοταδισμού, της υποταγής. Η παιδαγωγική ελευθερία του συστήματος δεν είναι ούτε παιδαγωγική, ούτε ελεύθερη. Για τη μισθωτή εργασία, για τον εκπαιδευτικό, για την προλεταριακή διανόηση η παιδαγωγική ελευθερία των αστών είναι η δική τους σκλαβιά. Κι όπως έλεγε ο Δ. Γληνός, «ένας δάσκαλος σκλάβος μόνο δούλους μαθητές μπορεί να βγάλει».
Η αληθινή παιδαγωγική ελευθερία είναι αυτή που υπηρετεί την επιστήμη, τη θεωρία της εξέλιξης και του ιστορικού υλισμού, τη μέθοδο και τη λογική της διαλεκτικής, τη φιλοσοφία του διαλεκτικού υλισμού. Βρίσκεται εκεί που τεκμηριώνεται ότι η κίνηση της κοινωνίας προς τα μπρος καθορίζεται από αντικειμενικούς νόμους, εκεί που υποστηρίζεται ότι για το ίδιο ιστορικό γεγονός η αλήθεια είναι μία και όχι πολλές, εκεί που δε δικαιολογούνται η ιμπεριαλιστική προπαγάνδα και τα εγκλήματα της αστικής τάξης, εκεί που δεν αποσιωπάται η προσφορά, ο ρόλος της εργατικής τάξης και του ΚΚΕ.
Η παιδαγωγική ελευθερία βρίσκεται εκεί που διδάσκεται η αντίσταση στο ραγιαδισμό, στη μοιρολατρία, εκεί που απορρίπτεται η υποταγή στην αστική νομιμότητα, στη βία της αστικής τάξης.
Η πραγματική παιδαγωγική ελευθερία είναι αυτή που στην άκρη της πένας του εκπαιδευτικού γράφει «όλα για τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας, όλα για το νέο τύπο ανθρώπου», όλα για την αλλαγή της κοινωνίας προς τα μπρος, όλα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Μόνο αυτή η παιδαγωγική ελευθερία μπορεί να δώσει το αναγκαίο και αληθινό νόημα στο ρόλο του εκπαιδευτικού σήμερα.
Ο ρόλος του προοδευτικού εκπαιδευτικού
Σήμερα είναι που πρέπει ο εκπαιδευτικός να κατακτήσει το ρόλο του και να σταθεί στο ύψος του ως παιδαγωγός και επιστήμονας.
Να διδάξει το μάθημα της ιστορικής και επιστημονικής αλήθειας, το μάθημα του δίκιου των λαών, των φτωχών και των κατατρεγμένων, «ακόμα και όταν υπάρχουν αυτά τα αντιεπιστημονικά απαράδεκτα βιβλία, οι εκπαιδευτικοί είναι υποχρεωμένοι να απειθαρχήσουν. Να μη διδάσκουν αυτά τα ψέματα που έχει σχεδιάσει ο ιμπεριαλισμός και θέλει να τα περάσει στα αγνά μυαλά των μαθητών.
Ο αντικομμουνισμός είναι μεσαιωνισμός και οι εκπαιδευτικοί σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνουν οι «καρδινάλιοι της κάθε ιεράς εξέτασης».
Οι εκπαιδευτικοί έχουν ευθύνη για το τι διδάσκονται τα παιδιά και οφείλουν να αναζητούν την επιστημονική αλήθεια και να αντιστέκονται σε αντιεπιστημονικές και αντιδραστικές κατευθύνσεις που υπάρχουν στα σχολικά βιβλία με βάση την πολιτική της ΕΕ. Χρέος του εκπαιδευτικού είναι όχι μόνο να μην αναπαράγει την αντικομμουνιστική προπαγάνδα, αλλά να συμβάλλει στη διαπαιδαγώγηση συνειδήσεων που αντιστέκονται και δεν υποτάσσονται. Γιατί στο στόχαστρο της αντικομμουνιστικής εκστρατείας είναι το λαϊκό κίνημα, οι εργαζόμενοι και τα συμφέροντά τους, τα ίδια τους τα παιδιά.
Σ' αυτήν την προσπάθεια, επιβάλλεται να βοηθηθεί και να στηριχτεί κάθε καλοπροαίρετος δάσκαλος και καθηγητής, κάθε τίμιος παιδαγωγός, κάθε αγωνιστής εκπαιδευτικός που θέλει να δώσει τη μάχη της επιστημονικής και ιστορικής αλήθειας, που θέλει «να δει τον ήλιο να σηκώνεται λίγο ψηλότερα». Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να αφεθεί σε χλωρό κλαρί κανένας πλαστογράφος, κανένας παραχαράκτης, κανένας ιθύνοντας του αντικομμουνισμού.
Απαιτείται να οργανωθεί η αντεπίθεση με βάση το μορφωτικό περιεχόμενο του σχολείου και τις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες, με όρους ιδεολογίας, με όρους κινήματος και με άξονα τη θέση του εκπαιδευτικού και της Παιδείας στον άλλο δρόμο ανάπτυξης, στη διέξοδο και την προοπτική της Λαϊκής Εξουσίας.
Το αστικό σχολείο σήμερα διακηρύσσει ότι θέλει να δημιουργήσει ανθρώπους ολόπλευρα μορφωμένους, ότι διδάσκει τις επιστήμες γενικά. Ξέρουμε πως αυτό είναι πέρα για πέρα ψέμα, γιατί όλη η κοινωνία μας είναι θεμελιωμένη και στηρίζεται στο χωρισμό των ανθρώπων σε τάξεις, σε εκμεταλλευτές και καταπιεζόμενους.
Η γνώση της Ιστορίας είναι δύναμη στην πάλη για την αλλαγή του κόσμου, ο ιστορικός υλισμός, η φιλοσοφία του μαρξισμού για την κοινωνική εξέλιξη εξηγεί επιστημονικά τον κόσμο και δίνει τη σιγουριά πως αυτός ο κόσμος μπορεί να αλλάξει και θα αλλάξει. Οι μικρές και μεγάλες στιγμές της Ιστορίας, τα προσωρινά πισωγυρίσματα διαλεκτικά δεμένα μεταξύ τους κάνουν απτή τη διαδικασία της ιστορικής εξέλιξης. Αλλά ταυτόχρονα βγάζουμε και συμπεράσματα για το ρόλο της κάθε τάξης στην Ιστορία, συμπεράσματα ιδιαίτερα πολύτιμα στο σήμερα, που η νεολαία πρέπει να είναι ιδεολογικά εξοπλισμένη απέναντι στους εκμεταλλευτές. Η νικηφόρα πορεία της τάξης μας, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές, ενισχύει στη συνείδηση κάθε νέου ανθρώπου το ότι η εργατική τάξη είναι αυτή που έχει όχι μόνο το δίκιο αλλά και τη δύναμη να το κατακτήσει.