Ενα μεγαλόπνοο σχέδιο διασύνδεσης δημόσιων βιβλιοθηκών και αρχείων και ψηφιοποίησης του συνόλου των βιβλίων τους και του υλικού τους, ανήγγειλε χτες η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου, στην έναρξη σχετικής διήμερης Συνδιάσκεψης στο Ζάππειο με θέμα τη διαμόρφωση «Εθνικής Πολιτικής για τα Αρχεία και τις Βιβλιοθήκες».

Η υπουργός υποσχέθηκε ότι «αναλαμβάνει προσωπικά» η ίδια την αναδημιουργία της Εθνικής Βιβλιοθήκης, η οποία θα είναι ο συντονιστής του Εθνικού Συστήματος Βιβλιοθηκών και ο κεντρικός πάροχος του ψηφιακού «ενιαίου εθνικού καταλόγου» που θα δημιουργηθεί για το περιεχόμενο όλων των βιβλιοθηκών και της ειδικής «μηχανής αναζήτησης» που θα δημιουργηθεί για την πλοήγηση και τη χρήση του περιεχομένου των βιβλιοθηκών από το κοινό. Σημείωσε μάλιστα ότι έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί έως τώρα 17.200.000 σελίδες βιβλιακού υλικού της Εθνικής Βιβλιοθήκης και των Δημοσίων Βιβλιοθηκών, καθώς και 7.500.000 σελίδες αρχειακού υλικού των Γενικών Αρχείων.

Μεγάλο μέρος των υπηρεσιών της Εθνικής Βιβλιοθήκης θα μεταφερθεί στο κτίριο του Ιδρύματος Νιάρχου, ενώ το ιστορικό κτίριο της Πανεπιστημίου θα ανακαινιστεί. Η νέα Εθνική Βιβλιοθήκη με τις διευρυμένες λειτουργίες θα εκπονεί και τα «επιχειρησιακά σχέδια ανάπτυξης των οργανικά συνδεδεμένων δημόσιων ή και δημοτικών βιβλιοθηκών».

Η υπουργός είπε ότι υπάρχουν 45 δημόσιες βιβλιοθήκες, εκ των οποίων οι 29 είναι κεντρικές, με έδρα την πρωτεύουσα περιφερειακού διαμερίσματος. Αφησε να εννοηθεί ότι δε θα συνδεθούν όλες με το εθνικό δίκτυο, αλλά θα «τεθούν κάποιες προδιαγραφές» (διάβαζε επιχειρηματικά κριτήρια) και εξήγησε με νόημα: «Οι βιβλιοθήκες θα πρέπει να μπουν στη λογική της αυτόνομης λειτουργίας. Η χρηματοδότησή τους και η πρόσβασή τους στο σύστημα θα πρέπει να γίνεται κατόπιν αξιολόγησης». Η αυτόνομη λειτουργία και η χρηματοδότηση υπό όρους σημαίνει για τις βιβλιοθήκες ότι θα σπρώχνονται να αναζητούν πόρους και θα αναγκάζονται να αναπτύσσουν επιχειρηματική δραστηριότητα, να ξεπουλάνε τον πλούτο τους για να γίνουν ανταγωνιστικές και να πιάσουν τα κριτήρια ένταξής τους στο εθνικό σύστημα για να μη σβήσουν ή να μη φυτοζωούν...

Εξάλλου, τεράστια ερωτηματικά γεννά και η ομολογία της υπουργού ότι για όλο αυτό το μεγαλόπνοο σχέδιο (που περιλαμβάνει ακόμα ψηφιοποίηση και άνοιγμα και των Γενικών Αρχείων του Κράτους, ένταξη στο σχέδιο και των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών και στη συνέχεια και των μουσείων) ...δεν υπάρχουν τα απαιτούμενα χρήματα! Συγκεκριμένα, η υπουργός είπε ότι από τον προϋπολογισμό μένουν (αν αφαιρεθεί η μισθοδοσία του προσωπικού) περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ και πρόσθεσε: «Το ποσό ακούγεται χαμηλό για τη χρηματοδότηση των σχεδιαζόμενων δράσεων. Είναι απαραίτητη ανάγκη η εξεύρεση ή η ανακατανομή πόρων. Εφόσον έχουμε σαφείς πολιτικές(...) οι πόροι βρίσκονται»!

Για τη σύνδεση όλου αυτού του εγχειρήματος με την εκπαίδευση, η υπουργός είπε ότι «θα επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος της τοπικής ιστορίας και της διδασκαλίας της στα σχολεία, σε συνεργασία αυτή τη φορά με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους» και πρόσθεσε: «Επιθυμούμε να πλημμυρίσουν οι χώροι των βιβλιοθηκών από τους μαθητές μας. Στοχεύουμε (...) η βιβλιογραφική αναζήτηση και η έρευνα πηγών να γίνει συστατικό μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας». Αυτά, βέβαια, την ώρα που οι σχολικές βιβλιοθήκες είναι πρακτικά ανύπαρκτες και που σταδιακά το ίδιο το σχολικό βιβλίο παραμερίζεται από την εκπαιδευτική διαδικασία...