Με το νόμο για τον «Καλλικράτη», ο οποίος έχει αρχίσει να εφαρμόζεται στο πλαίσιο προετοιμασίας του εδάφους για το πέρασμα - με το νέο έτος - στη νέα διοικητική δομή της χώρας, παραδίδονται στις νέες τοπικές αρχές μια σειρά αρμοδιότητες και υπηρεσίες οι οποίες είναι νευραλγικής κοινωνικής σημασίας. Σημαντικοί ευαίσθητοι κοινωνικοί τομείς της Παιδείας, της Υγείας, της Πρόνοιας χάνουν τον ενιαίο χαρακτήρα τους και πολύ σύντομα, όταν το νέο σύστημα θα αρχίσει να λειτουργεί, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα θα διαπιστώσουν τη σημασία της τοπικής διαφοροποίησής τους, η οποία θα επιδράσει ουσιαστικά στην ποιότητά τους. Το ίδιο θα συμβεί και με εκείνες τις υπηρεσίες της Κοινής Ωφέλειας τις οποίες θα διαχειρίζονται πλέον οι «Καλλικράτειοι» ΟΤΑ.Στο ερώτημα «τι σημαίνουν όλα αυτά για τον απλό εργαζόμενο πολίτη;», η διεθνής εμπειρία που υπάρχει δίνει μια σαφή εικόνα ώστε κανείς να μην μπορεί να ισχυριστεί εκ των υστέρων ότι δεν ήξερε. Ο «Καλλικράτης», άλλωστε, δεν αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία. Αντίθετα, η χώρα μας είναι αυτή που με τη διοικητική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης προσαρμόζεται - όπως άλλωστε έχει ομολογηθεί - στα διεθνή και ειδικότερα στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Ας δούμε επομένως ορισμένα από αυτά τα παραδείγματα που φανερώνουν την αυριανή «Καλλικράτεια» εικόνα. Τα στοιχεία που ακολουθούν είναι από μελέτη της Επιτροπής Περιφερειών της ΕΕ (2008) σχετικά με τη μεταρρύθμιση των δημόσιων υπηρεσιών και το ρόλο του κοινωνικού διαλόγου.
Γερμανία. Εχουν γίνει μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις στη διαχείριση απορριμμάτων, αφού λιγότερο από 40% των πολιτών εξυπηρετείται από υπηρεσία του δήμου. Οι δήμοι δίνουν προς πώληση - ιδιωτικοποίηση υπηρεσίες νερού, τη διανομή της ενέργειας και νοσοκομεία.
Η διαχείριση πάρκων, υποδομών αναψυχής, αθλητισμού και παιδικών σταθμών έχουν ιδιωτικοποιηθεί κατά 20%. Επίσης γίνεται εκτεταμένη ιδιωτικοποίηση - πώληση δημοτικών ακινήτων, από το 1998 έχουν πωληθεί πάνω από 60.000. Από την άλλη πολλά έχουν να κερδίσουν και οι ιδιωτικές εταιρείες αστικών συγκοινωνιών.
Επίσης είναι σε λειτουργία πάνω από 300 Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) σε τομείς όπως τα σχολεία, ο αθλητισμός, ο τουρισμός, η αναψυχή, οι μεταφορές, κατασκευές διοικητικών κτιρίων και υπουργείων. Επίσης, περιλαμβάνουν τον πολιτισμό, τους παιδικούς σταθμούς, την αστική ανάπτυξη, το περιβάλλον, την υγεία, τη δημόσια ασφάλεια και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
Η ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών μέσω παραχώρησης σε εργολάβους δε θεωρήθηκε ο καλύτερος τρόπος για να μειωθεί το κόστος και να αυξηθεί η ποιότητα και έτσι δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν περιπτώσεις που επαναδημοτικοποιούν υπηρεσίες. Ετσι έγινε επαναδημοτικοποίηση στην τεχνική υπηρεσία συντήρησης δήμων στο Freiburg και τη διαχείριση απορριμμάτων στην περιφέρεια SoltauFallingbostel. Επαναδημοτικοποίηση γίνεται και σε άλλους δήμους - περιφέρειες για τα απορρίμματα, αλλά και για την υπηρεσία νερού.
Ιταλία. Προχωράνε ΣΔΙΤ στην Υγεία, Παιδεία, Αμυνα, στις φυλακές για την ανάπλαση βιομηχανικών περιοχών. Η παροχή νερού έχει ενταχθεί σε προγράμματα ΣΔΙΤ. Στις υγειονομικές περιφέρειες έχει επιβληθεί να λειτουργούν ως ιδιωτικοί φορείς και τους έχουν επιβληθεί οικονομικοί και χρηματοδοτικοί περιορισμοί.
Δυο νοσοκομεία στη Ferrara και τη Φλωρεντία κατασκευάζονται από την ίδια εταιρεία με ΣΔΙΤ, που η διαχείριση από τον ιδιώτη θα κρατήσει από 15-30 χρόνια. Η ίδια εταιρεία παρέχει φυσικό αέριο σε πάνω από 330 νοσοκομεία. Με διαδημοτική συνεργασία 4 δήμων και με μία άλλη ιδιωτική εταιρεία κατασκευάζονται με ΣΔΙΤ 4 νέα νοσοκομεία με πρόγραμμα ύψους 400 εκατ. ευρώ στην Τοσκάνη.
Αυστρία. Από τη δεκαετία του '90 πολλές περιφερειακές αρχές της χώρας παραχώρησαν σε υπεργολάβους ολόκληρα νοσοκομεία που ήταν στην ιδιοκτησία των περιφερειών, όπως των Burgenland, Upper Austria, Slazburg, Styria, Tyrol, Vorarlberg και άλλες δημόσιες υπηρεσίες όπως η διαχείριση των απορριμμάτων, του νερού και κατασκευαστική εταιρεία που ανήκει στην περιφέρεια στην Tyrol. Ακόμα, παραχώρησαν τον τομέα του τουρισμού μαζί με ορισμένες υπηρεσίες εξυπηρέτησης των πολιτών και τεχνικές εταιρίες για τη συντήρηση των υποδομών.
Φινλανδία. Οι υπηρεσίες Πρόνοιας είναι κατά βάση δημοτικές υπηρεσίες. Οι τοπικές αρχές λειτουργούν τους παιδικούς σταθμούς, τις υπηρεσίες Πρόνοιας για τους ηλικιωμένους και μεγάλη έκταση υπηρεσιών Υγείας όπως η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, η πιο εξειδικευμένη ιατροφαρμακευτική φροντίδα και οδοντιατρική περίθαλψη.
Επίσης, λειτουργούν βιβλιοθήκες και διαχειρίζονται τη βασική και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τα ινστιτούτα κατάρτισης και τα πολυτεχνικά κέντρα εκπαίδευσης. Παρέχουν κατάρτιση και εκπαίδευση ενηλίκων ή διάφορες τάξεις για τέχνες και πολιτισμό και υπηρεσίες αναψυχής, θέματα σχετικά με το περιβάλλον, τη χρήση γης, τη διαχείριση του νερού και τους δρόμους. Υπάρχουν συμβάσεις των τοπικών αρχών με ιδιώτες και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στη φροντίδα Υγείας, τους παιδικούς σταθμούς και γενικά τη φροντίδα των παιδιών και ηλικιωμένων. Σε ό,τι αφορά τη διαδημοτική συνεργασία υπάρχουν και λειτουργούν από κοινού 230 τέτοιες συνεργασίες που ασχολούνται με την Εκπαίδευση, την Υγεία και την Πρόνοια. Μερικές τοπικές αρχές φτιάχνουν μέσω των διαδημοτικών συνεργασιών Κέντρα Υγείας και ινστιτούτα κατάρτισης. Υπάρχουν και συνεργασίες δήμων με τις περιφέρειες για αυτούς τους τομείς.
Σουηδία. Ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών του δήμου έχει γίνει σε υπηρεσίες όπως η καθαριότητα, το κέτερινγκ. Στην Υγεία οι δήμοι έπαιξαν τη δεκαετία του '90 σοβαρό ρόλο στην προώθηση των δημοτών στον ιδιωτικό τομέα της Υγείας, ενώ ο τομέας της Πρόνοιας από τη δεκαετία του '90 λειτουργεί με τους κανόνες της αγοράς.
Ιδιωτικοποιήσεις έγιναν και σε νοσοκομεία όπως το νοσοκομείο StGoran το 1990. Οι ιδιωτικοποιήσεις σταμάτησαν το 2002. Πάνω από τα 40% της αποκομιδής απορριμμάτων γίνεται από ιδιωτικές εταιρείες, οι τοπικές συγκοινωνίες ιδιωτικοποιήθηκαν. Το 2007 υπάρχουν πάνω από 40 εταιρείες τοπικών συγκοινωνιών και μόνο 7 δημοτικές. Επίσης, χρησιμοποιούν διάφορες μορφές έμμεσης ιδιωτικοποίησης - εμπορευματοποίησης της Υγείας π.χ.: Η ευθύνη για τη λειτουργία κάποιων νοσοκομείων μοιραζόταν ανάμεσα στο δήμο και την περιφέρεια. Ενα από αυτά τα νοσοκομεία του Norrtaljie λόγω αυστηρών περικοπών κινδύνευε να κλείσει. Για να μείνει ανοιχτό έφτιαξαν από κοινού δήμος και περιφέρεια μία εταιρεία, την εταιρεία Tiohundra, που αυτή τώρα έχει αναλάβει τη λειτουργία του νοσοκομείου.
Σουηδία. Στην περιφέρεια του Vorarlberg έχει γίνει διαδημοτική συνεργασία για τη διαχείριση του ανθρώπινου - εργατικού δυναμικού που επιτρέπει στα μέλη της συνεργασίας των δήμων να χρησιμοποιούν το εργατικό δυναμικό με τη μορφή υπεργολαβίας ανάμεσα στα μέλη του δικτύου και να μοιράζονται οι αρχές γνώση και πληροφορίες σχετικά με το μάνατζμεντ των εργαζομένων.
Φινλανδία. Ο δήμος της πόλης του Ελσίνκι το 1990 έφτιαξε ένα πρακτορείο-εταιρεία πρόσληψης μερικής απασχόλησης προσωπικού (ενοικίαση εργαζομένων) το SeureOy για να αντιμετωπίσει την κάλυψη κενών άδειας, εγκυμοσύνης κλπ. του προσωπικού του δήμου. Με αυτό τον τρόπο διατείνονται ότι προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα που έχει προκύψει λόγω του ότι οι αγορές εργασίας σε κάποιες περιφέρειες της χώρας έχουν γίνει πολύ «ανταγωνιστικές» και έτσι οι διάφοροι δήμοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα εύρεσης του κατάλληλου εργατικού δυναμικού. Η εταιρεία αργότερα επεκτάθηκε από την πόλη του Ελσίνκι για να καλύψει και τους δήμους Espoo, Vantaa, που όλες μαζί χρειάζονται καθημερινά περίπου 2.000 εργαζόμενους για κάλυψη κενών. Ετσι αντί να «ανταγωνίζονται» για την εύρεση εργατικού δυναμικού, με αυτή την εταιρεία μοιράζουν το προσωπικό.
Τα Συνδικάτα των εργαζομένων στους δήμους δέχτηκαν τη λειτουργία της επιχείρησης και ζήτησαν απλά να διευκρινιστεί η νομική μορφή της εταιρείας και να περιοριστεί η εταιρεία μόνο στους αντικαταστάτες εργαζόμενους και όχι γενικά στην πρόσληψη προσωπικού.
Μία νέα διαδημοτική επιχείρηση διαχείρισης εργατικού δυναμικού δημιουργήθηκε το 2005. Η διαφορά σε αυτή την εταιρεία είναι ότι οι προσωρινοί εργαζόμενοι δεν είναι υπάλληλοι των δήμων, αλλά της νέας διαδημοτικής εταιρείας.