Συνέντευξη με τον Ηλία Πατίδη, μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ και του ΔΣ της ΟΛΜΕ
Για τις αρχαιρεσίες που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτήν την περίοδο σε μεγάλες Ομοσπονδίες του Δημοσίου και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, ο «Ριζοσπάστης» συζητάει με τον Ηλία Πατίδη, μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ και του ΔΣ της ΟΛΜΕ.
-- Την περίοδο αυτή βρίσκονται σε εξέλιξη αρχαιρεσίες σε μια σειρά σωματεία του Δημοσίου. Ποια είναι γενικά η εικόνα από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα;
-- Αρχαιρεσίες έχουμε αυτό το διάστημα κύρια στο χώρο των δασκάλων, των καθηγητών και των νοσοκομείων. Τα αποτελέσματα στους τρεις αυτούς κλάδους, στις τρεις αυτές μεγάλες Ομοσπονδίες (ΔΟΕ, ΟΛΜΕ, ΠΟΕΔΗΝ), μπορούμε να πούμε πως είναι θετικά, ενθαρρυντικά.
Τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΠΑΜΕ καταγράφουν διακριτή άνοδο. Συγκεκριμένα, στο χώρο των δασκάλων εκλογές έχουν κάνει μέχρι στιγμής 45 Σύλλογοι και τα ψηφοδέλτια που στήριξε το ΠΑΜΕ σημειώνουν άνοδο σε ψήφους (+620) και ποσοστό (+1,88%). Στο χώρο των καθηγητών σε 33 ΕΛΜΕ, που έκαναν αρχαιρεσίες, τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΠΑΜΕ σημειώνουν άνοδο 126 ψήφους και 1,36% σε ποσοστό. Αντίστοιχα θετικά είναι έως τώρα και τα αποτελέσματα από το χώρο των νοσοκομείων, με άνοδο γύρω στο 1,5%.
-- Υπάρχουν αποτελέσματα που ξεχωρίζουν;
-- Ναι, υπάρχουν αρκετά. Τέτοια είναι τα αποτελέσματα στα νοσοκομεία Καλαμάτας, Λευκάδας, Σάμου, στο Θεαγένειο της Θεσσαλονίκης, στο Σύλλογο Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΕΠΕ) Μενιδίου «Ο Σωκράτης», στο ΣΕΠΕ Νέας Ιωνίας - Λυκόβρυσης - Μεταμόρφωσης «Σεφέρης», στο ΣΕΠΕ Χίου, στο ΣΕΠΕ Λήμνου, στην ΕΛΜΕ Κεφαλονιάς - Ιθάκης, στη Β' ΕΛΜΕ Δωδεκανήσου και αλλού, όπου το ψηφοδέλτιο που στήριξε το ΠΑΜΕ κατέκτησε την απόλυτη πλειοψηφία.
Επίσης, σε μια σειρά σωματεία το ψηφοδέλτιο που στήριξε το ΠΑΜΕ αναδείχθηκε πρώτη δύναμη (ΚΑΤ, «Ευαγγελισμός», ΣΕΠΕ Καισαριανής - Παγκράτι - Ζωγράφου «Ρόζα Ιμβριώτη», ΣΕΠΕ Περιστερίου «Ελλη Αλεξίου», ΕΛΜΕ Πειραιά, ΕΛΜΕ Ζακύνθου και αλλού) ή ενισχύθηκε σημαντικά (νοσοκομεία Δράμας, Κοζάνης, ΣΕΠΕ Υπαίθρου Θεσσαλονίκης, ΣΕΠΕ Πατησίων - Φιλαδέλφειας «ο Αριστοτέλης», ΣΕΠΕ Θήβας, ΣΕΠΕ Μεσολογγίου, ΣΕΠΕ Α' Πειραιά, ΣΕΠΕ Αμαρουσίου, ΣΕΠΕ Αγ. Παρασκευής - Χαλάνδρι «ο Περικλής», ΕΛΜΕ Καστοριάς, Α' ΕΛΜΕ Πέλλας, ΕΛΜΕ Εύβοιας κ.α.).
Σε κάποιους μάλιστα συλλόγους, όπως στον ΣΕΠΕ Χίου, αυτό έγινε για πρώτη φορά, ενώ σε άλλους, όπως στο ΚΑΤ, ανατράπηκαν οι συσχετισμοί.
-- Πού αποδίδετε την άνοδο που καταγράφουν έως τώρα τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΠΑΜΕ και τι σηματοδοτεί αυτή η άνοδος;
-- Οι αρχαιρεσίες αποτελούν μία σημαντική μάχη, μια σημαντική στιγμή της ζωής των σωματείων. Ταυτόχρονα, αποτυπώνουν τη δουλειά που έχουν κάνει οι δυνάμεις μας όλο το προηγούμενο διάστημα.
Οσο και να «τρέχεις» λίγο πριν τις εκλογές, αν δεν έχεις αναπτύξει δράση για τα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο, ώστε μέσα από εκεί να αναδειχτεί η διέξοδος που προτείνεις, αν δεν έχεις πρωτοστατήσει για να παρθούν αγωνιστικές πρωτοβουλίες, αν δεν έχεις συμβάλει στο να ανέβει ο βαθμός οργάνωσης και συσπείρωσης στα σωματεία και στους συλλόγους, αν δεν έχει απεγκλωβιστεί ένας κόσμος από τη λογική που καλλιεργούν στο κίνημα οι δυνάμεις του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, σε όλες τις εκφράσεις του, τότε γενικά το αποτέλεσμα στις αρχαιρεσίες δε θα είναι αυτό που επιδιώκουμε.
Από αυτήν τη σκοπιά, μπορούμε να πούμε ότι τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα στις εκλογές αποτυπώνουν, ως ένα βαθμό, ορισμένα βήματα που έχουν γίνει στην κατεύθυνση της ανασύνταξης του κινήματος.
Αντανακλούν βήματα στη συσπείρωση νέων δυνάμεων, μέσα από τις καθημερινές μάχες, την καλή ενημέρωση, τη διαφώτιση των εργαζομένων. Υπάρχουν σωματεία όπου αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των εργαζομένων στο ψηφοδέλτιο που στήριξε το ΠΑΜΕ, που μπήκαν στη μάχη δίπλα μας, ακόμα και αν δε συμφωνούν σε όλα με εμάς, ακόμα και αν έκαναν άλλη επιλογή στις προηγούμενες αρχαιρεσίες του σωματείου, ανεξάρτητα του τι κόμμα ψήφισαν στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.
-- Από τα στοιχεία της δουλειάς που λέτε ότι παρουσιάζουν βελτίωση, είναι κάποια που ξεχωρίζουν;
-- Μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα εξής: Στους συλλόγους όπου πλειοψηφούν οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ έχει βελτιωθεί η λειτουργία του σωματείου, υπάρχει σταθερή συνεδρίαση του ΔΣ. Οπως σταθερή και συχνή επιδιώκουμε να είναι και η επαφή με τους εργαζόμενους. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την προετοιμασία του πανελλαδικού συλλαλητηρίου την 1η Νοέμβρη έγιναν περιοδείες σε πάνω από 5.000 σχολεία. Για την απεργία στις 27/11, αντίστοιχα, έγιναν περιοδείες σε πάνω από 2.000 σχολεία.
Κάναμε σημαντική προσπάθεια να ενημερώσουμε τους εργαζόμενους για το χαρακτήρα και την πραγματική αιτία των μέτρων, για τη διέξοδο που προτείνει το ΠΑΜΕ. Αναδείξαμε τη σύνδεση που υπάρχει, για παράδειγμα, ανάμεσα στις αναδιαρθρώσεις στο σχολείο («Νέο Σχολείο») και τις αλλαγές στην καπιταλιστική οικονομία, τις ανάγκες των καπιταλιστών για φτηνή εργατική δύναμη.
Στην εκπαίδευση, για παράδειγμα, συζητήσαμε για την πείρα από άλλες χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Φινλανδία κ.ά.), όπου παίρνονται αντίστοιχα μέτρα χωρίς εκεί να υπάρχουν μνημόνια. Η δουλειά αυτή, για την επιτυχία του συλλαλητηρίου και της απεργίας, δόθηκε συνδυασμένα με τη μάχη των αρχαιρεσιών.
-- Ειδικά στο Δημόσιο, κυριάρχησε το προηγούμενο διάστημα το ζήτημα της «αξιολόγησης». Εκτιμάτε ότι η στάση των δυνάμεων του ΠΑΜΕ επέδρασε στα μέχρι τώρα αποτελέσματα των αρχαιρεσιών;
-- Οι αγωνιστικές πρωτοβουλίες που πήραμε το προηγούμενο διάστημα αφορούσαν στο σύνολο των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, που πλήττουν και τους εργαζόμενους στο Δημόσιο. Πράγματι, το ζήτημα της λεγόμενης «αξιολόγησης» ξεχώρισε και συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο και της δικής μας δράσης.
Υπάρχουν μάλιστα αποτελέσματα. Στα νοσοκομεία έχει σταματήσει πρακτικά η διαδικασία. Στο χώρο της εκπαίδευσης οι δυνάμεις μας δίνουν -εδώ και δυο χρόνια πιο έντονα- μια σημαντική μάχη σχολείο το σχολείο για να παρθούν αποφάσεις ενάντια στη λεγόμενη «αξιολόγηση». Και εδώ υπάρχουν αποτελέσματα, ιδιαίτερα στην Πρωτοβάθμια.
Επιμείναμε ιδιαίτερα στο εξής: Να αποκαλυφτεί ο πραγματικός στόχος της «αξιολόγησης», η σχέση της με την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων στο χώρο της Υγείας, της Εκπαίδευσης, οι επιπτώσεις στα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών, στους ασθενείς. Αναπτύχθηκε σκληρή διαπάλη με τις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες που λένε «ναι στην "αξιολόγηση" αλλά όχι με τη συγκεκριμένη μορφή», γιατί ακριβώς αποδέχονται την εμπορευματοποίηση της Υγείας - Πρόνοιας, της Εκπαίδευσης, θεωρούν δεδομένη τη στρατηγική της ΕΕ.
Στην ίδια κατεύθυνση, πήραμε πρωτοβουλίες για τη διαγραφή από τους Συλλόγους των κρατικών στελεχών, των Περιφερειακών Διευθυντών, των Διευθυντών Εκπαίδευσης, των σχολικών συμβούλων, μέσα από δημοκρατικές, μαζικές διαδικασίες, μέσα από Γενικές Συνελεύσεις. Το ζήτημα αυτό, κρίκος για την ανασύνταξη του κινήματος, άνοιξε έγκαιρα το ΠΑΜΕ, κόντρα σε όλες τις άλλες συνδικαλιστικές δυνάμεις.
Επιβεβαιωθήκαμε για το ρόλο που παίζουν τα στελέχη της εκπαίδευσης. Φάνηκε στην πράξη ότι δεν μπορεί στο ίδιο σωματείο να είναι και ο αξιολογητής και ο αξιολογούμενος και ο εργαζόμενος και ο διορισμένος εκπρόσωπος του εργοδότη.
Σε μια σειρά σωματεία όπου το ΠΑΜΕ είναι πρώτη δύναμη (π.χ., Χίος, Κεφαλονιά, Πειραιάς κ.ά.) οι εκπαιδευτικοί, μέσα από Γενικές Συνελεύσεις, αποφάσισαν τη διαγραφή στελεχών εκπαίδευσης από τα σωματεία. Αντίθετα, σε σωματεία που ο συσχετισμός είναι αρνητικός οι δυσκολίες είναι μεγαλύτερες, λόγω φυσικά της στάσης των άλλων δυνάμεων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της στάσης της πλειοψηφίας της ΕΛΜΕ Πρέβεζας (ΣΥΝΕΚ, ΔΑΚΕ), που αρνήθηκε ακόμα και να βάλει σε ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση την πρόταση του ΠΑΜΕ (που είχε υιοθετήσει και το ΔΣ της ΟΛΜΕ) για διαγραφή από την ΕΛΜΕ του Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Βέβαια, δίπλα και παράλληλα με όλα αυτά, πρωτοστατήσαμε σε αγωνιστικές παρεμβάσεις, από κοινού με γονείς και μαθητές, για την κάλυψη των κενών, ενάντια στις συμπτύξεις τμημάτων και τη μετακίνηση εκπαιδευτικών, την κάλυψη της μεταφοράς των μαθητών.
Αναδείξαμε θέματα που έχουν να κάνουν με το περιεχόμενο της εκπαίδευσης. Ενδεικτικά μόνο, οργανώθηκε κοινή εκδήλωση της ΕΛΜΕ Πειραιά με το παράρτημα ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Κερατσινίου, όπου παρουσιάστηκε θεατρικό για την Αντίσταση και τη μάχη της Ηλεκτρικής, αναδείχθηκε ο ρόλος του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, η συμβολή του ΚΚΕ από μαθητές του 3ου Γυμνασίου Περάματος.
Οργανώθηκε, επίσης, ξενάγηση των εκπαιδευτικών στο χώρο που έγινε η μάχη της Ηλεκτρικής και στο μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Τα σωματεία όπου πλειοψηφούν οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ ανέπτυξαν πλούσια δράση και για τον πολιτισμό, όπως η οργανωμένη παρακολούθηση θεατρικών έργων, η οργάνωση μουσικών ή θεατρικών ομάδων (ΣΕΠΕ Μενιδίου, Περιστερίου, Νέας Ιωνίας).
-- Εκτιμάτε ότι από τη δουλειά των εκλογών αναδείχτηκαν και αδυναμίες;
-- Ασφαλώς. Η εικόνα που παρουσιάσαμε πιο πάνω δεν είναι ομοιόμορφη και παντού, καθώς παραμένουν αδυναμίες και καθυστερήσεις.
Για παράδειγμα, σε μια σειρά σωματεία η δουλειά μας εξακολουθεί να είναι ρουτινιάρικη, μεροδούλι - μεροφάι, τυπική. Πάμε λίγο πριν τις αρχαιρεσίες να φτιάξουμε όπως - όπως ένα ψηφοδέλτιο, να βγάλουμε ένα λόγο στη Γενική Συνέλευση και αυτό ήταν. Χωρίς να παίρνουμε πρωτοβουλίες, χωρίς να παρεμβαίνουμε αυτοτελώς για την οργάνωση της πάλης, όπως θα κάναμε αν ήμασταν εμείς πλειοψηφία. Το αποτέλεσμα των αρχαιρεσιών στα σωματεία αυτά είναι αντίστοιχο της δουλειάς μας. Υπάρχει στασιμότητα ή ακόμα και πτώση, μείωση του αριθμού στο ψηφοδέλτιο.
Σημαντική αδυναμία παραμένει, επίσης, το μη σταθερό, όχι καλά προετοιμασμένο και με χαμηλή κατά κανόνα προσέλευση, μάζεμα των ψηφοδελτίων μας κατά σωματείο. Ολα αυτά είναι αδυναμίες και δυσκολίες με τις οποίες αναμετρούμαστε καθημερινά και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε με ακόμα μεγαλύτερη ένταση, βάζοντας τον πήχη εκεί που επιβάλλουν οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζόμενων και η προσδοκίες που έχουν από το ΠΑΜΕ.