Σχέδιο νομιμοποίησης της αγοράς κατάρτισης
Προσχέδιο νόμου για τη Διά Βίου Μάθηση και την Επαγγελματική Κατάρτιση παρουσίασε , χτες , το υπουργείο Παιδείας . Νομιμοποιεί όλα τα μαγαζιά της εκπαίδευσης και μέσα απ ' την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου σχεδιάζεται μια εκπαιδευτική αγορά που θα μοιράζει πιστωτικές μονάδες , αντί για πτυχία
Ο « ευέλικτος » σπουδαστής που θα μαζεύει πιστωτικές μονάδες από κάθε είδους εκπαιδευτική δομή και δραστηριότητα ( δημόσια ή ιδιωτική ) , η διαμόρφωση μιας εκπαιδευτικής αγοράς που θα δίνει πτυχία και πιστοποιητικά , η νομιμοποίηση όλων των ιδιωτικών μαγαζιών εκπαίδευσης και ο εργαζόμενος που θα καταρτίζεται διαρκώς , σύμφωνα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων , το όλο βρίσκεται πίσω απ ' προσχέδιο για τη Διά βίου Μάθηση και την Επαγγελματική Κατάρτιση , που παρουσίασε , χτες το υπουργείο Παιδείας . Το προσχέδιο παρουσιάστηκε απ ' την υπουργό Παιδείας σε « κοινωνικούς φορείς » ( ΓΣΕΕ , ΑΔΕΔΥ , ΚΕΔΚΕ , ΕΝΑΕ , ΓΣEBEE , EΣEE , ΕΒΕΑ , ΣEB , EΣAMEA , εκπρόσωπο των πανεπιστημίων και εκπρόσωπο ΤΕΙ κ.ά. ) και θα δοθεί για τη « γνωστή » διαβούλευση , μετά από επεξεργασία , την επόμενη βδομάδα .
Τελικός στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός « Εθνικού Δίκτυου Διά Βίου Μάθησης » που θα « συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι » , προφανώς και οι επιχειρήσεις , με πρωταγωνιστικό ρόλο . Οπως αναφέρεται στο προσχέδιο , βασικό χαρακτηριστικό του Εθνικού Δικτύου είναι η «σαφής διασύνδεση των επιμέρους μορφών της εκπαίδευσης και κατάρτισης ( τυπική δευτεροβάθμια τεχνική εκπαίδευση ) , αρχική και συνεχιζόμενη , τυπική , μη τυπική και άτυπη » .
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι προοπτικά μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι τα πτυχία , των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ , των ιδιωτικών μαγαζιών , τα πιστοποιητικά των συνεδρίων και των ημερίδων και ό , τι μπορεί να φανταστεί κανείς . Ολα αυτά θα αποτελούν ένα σύνολο δεξιοτήτων και γνώσεων που θα φτιάχνουν το « προφίλ » του αυριανού εργαζόμενου . Θα πρέπει να ανανεώνονται διαρκώς και κατά τη διάρκεια της εργασίας του , αν θέλει να μη χάσει τη δουλειά του .
Διά Βίου δουλεία
Το τι είναι Διά Βίου Μάθηση και τι θα πιστοποιείται περιγράφεται αποκαλυπτικά στο προσχέδιο : «Η Διά Βίου Μάθηση δε λαμβάνει χώρα μόνο στα πλαίσια του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος ( τυπική εκπαίδευση ) αλλά και σε μια ποικιλία εξωσχολικών μη τυπικών και άτυπων μορφών μαθησιακών δραστηριοτήτων ( οικογενειακή και επαγγελματική ζωή , ελεύθερο χρόνο , κοινωνικές και αθλητικές δραστηριότητες ) , οι οποίες θα μπορούν να πιστοποιηθούν » .
Στις βασικές , στρατηγικής σημασίας λειτουργίες του Εθνικού Δικτύου Διά Βίου Μάθησης είναι η δημιουργία «ενιαίου εθνικού πλαισίου αξιολόγησης και πιστοποίησης για όλες τις μορφές εκπαίδευσης και κατάρτισης ενηλίκων ( δημόσιων , ιδιωτικών και κοινωνικών - τυπικών , μη τυπικών και άτυπων ) με εσωτερικές , ευέλικτες διαφοροποιήσεις ανάλογα με τη μορφή κατάρτισης ή εκπαίδευσης ». Η υπουργός Παιδείας το είχε διατυπώσει με σαφέστερο τρόπο στην ομιλία , για τον προϋπολογισμό , στη Βουλή : «Να συνδέσουμε συνειδητά (...) όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης , από την Τεχνική Εκπαίδευση και τα ΙΕΚ και τα ΚΕΚ μέχρι τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών , αλλά και τα ΤΕΙ και τα Πανεπιστήμια και τα μεταπτυχιακά , να ξέρουμε , σε ένα συνολικό πλαίσιο , πώς μπορεί ο κάθε πολίτης ο οποίος παίρνει πτυχίο , παίρνει δίπλωμα , συνεχίζει την εκπαίδευσή του , έχει εμπειρία , πώς καταλήγει τελικά και με ποιες διαδικασίες να έχει επαγγελματικά δικαιώματα » .
Παράλληλα , στρατηγικής σημασίας λειτουργία είναι « η συγκρότηση ενιαίου εθνικού πλαισίου αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και πιστοποίησης γνώσεων , δεξιοτήτων , ικανοτήτων . Η συστηματοποίηση της ανίχνευσης - διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας και των επαγγελματικών και επιμορφωτικών αναγκών των πολιτών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο ».
Οι άμεσοι στόχοι και εργαλεία υλοποίησης
Στο σχέδιο αποτυπώνονται πώς θα γίνουν οι αλλαγές αυτές με τη δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου που θα πιστοποιεί όλες τις δομές και θα δίνει τη «δυνατότητα διασύνδεσης και συνεργασίας τους και θα πιστοποιεί το τελικό μαθησιακό αποτέλεσμα» . Οπως αναφέραμε στην αρχή το « μαθησιακό αποτέλεσμα » θα είναι ένας αχταρμάς πτυχίων και συμμετοχών στην εκπαιδευτική αγορά . Συγκεκριμένα :
- «Οργανώνεται το Europass και το Ατομικό Μητρώο Διά βίου μάθησης για κάθε πολίτη , προκειμένου η συμμετοχή του στη Διά βίου μάθηση να αναγνωρίζεται και να προσμετράται ». Τι σημαίνει αυτό ; Μια δεύτερη πολυσέλιδη « ταυτότητα » που θα γράφει τα πάντα : Το πτυχίο μας , τα συνέδρια και τα σεμινάρια κατάρτισης που έχουμε παρακολουθήσει σε όλη μας τη ζωή . Η « ταυτότητα » αυτή θα πρέπει να ανανεώνεται συνεχώς με την επανακατάρτιση που θα επιλέγουν οι επιχειρήσεις .
- Το Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Δομών Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης ( ΕΚΕΠΙΣ ) γίνεται ο «εθνικός επιτελικός φορέας πιστοποίησης όλων των παρόχων εκπαίδευσης και κατάρτισης ( ΙΕΚ , ΚΕΚ , ΚΕΣ , « κολέγια » , γενικά το σύνολο της μετα - δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ) » και «εθνικός φορέας πιστοποίησης των επαγγελματικών περιγραμμάτων και τήρησης των εθνικών μητρώων πιστοποίησης γνώσεων , δεξιοτήτων , ικανοτήτων , συμπεριλαμβανομένου του εθνικού μητρώου εκπαιδευτών ενηλίκων ( όλων των μορφών εκπαίδευσης και κατάρτισης )» . Το ΕΚΕΠΙΣ , δηλαδή , θα νομιμοποιήσει κάθε είδους έμπορο της γνώσης , δίνοντας του υπόσταση στην εκπαιδευτική αγορά .
- «Συγκροτείται μέσα στο 2010 το Εθνικό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων με στόχο τη συνολική θεώρηση της μάθησης και έμφαση στα αποτελέσματα των μαθησιακών δραστηριοτήτων , τα οποία κατανέμονται σε τρεις γενικές κατηγορίες : γνώσεις , δεξιότητες , ικανότητες» . Πώς θα δημιουργηθεί το « προτεινόμενο ελληνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων » ; Με τη συμμετοχή των « κοινωνικών εταίρων » και «θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στις 25 Φεβρουαρίου του 2010. Στόχος μας είναι μέχρι το τέλος του 2012 να έχει ολοκληρωθεί η αντιστοίχηση του Εθνικού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων με το Ευρωπαϊκό » . Οπως εξηγείται νωρίτερα στο κείμενο « τα προσόντα που θα αποκτούν οι πολίτες μέσω της Διά Βίου Μάθησης , θα καταγράφονται σε εθνικούς περιγραφικούς δείκτες και θα κατατάσσονται σε επίπεδα λαμβάνοντας υπόψη τα 8 επίπεδα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου» .
- Θα « εκσυγχρονιστεί » το Εθνικό Σύστημα Σύνδεσης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση ( ΕΣΣΕΕΚΑ ) , ώστε να ανταποκρίνεται στο ρόλο που το θέλει η αγορά, ενώ θα επανασυγκροτηθεί η Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης και θα αναβαθμίζεται ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων ( βλέπε κυρίως επιχειρήσεις ) στην Εθνική Επιτροπή Διά Βίου Μάθησης .
- Εξετάζεται ο νέος ρόλος του Οργανισμού Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης « ώστε τελικά να αρθεί το ασυμβίβαστο της δραστηριότητας παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης παράλληλα με εκείνης της πιστοποίησης μαθησιακών αποτελεσμάτων και να σταματήσουν επικαλύψεις αρμοδιοτήτων » .
- Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον επαγγελματικό προσανατολισμό όπου σχεδιάζεται η αναβάθμιση του Εθνικού Κέντρου Επαγγελματικού Προσανατολισμού ( ΕΚΕΠ ) , προφανώς με στόχο την καθοδήγηση των σπουδαστών και των εργαζομένων στις νέες κατευθύνσεις .
Στο προσχέδιο αναφέρεται ότι οι στόχοι για τη Διά Βίου Μάθηση « δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς την ουσιαστική και ενεργό συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης » , η οποία καλείται να θέσει συγκεκριμένους στόχους . Σε αυτή την κατεύθυνση απαιτείται « ορθολογική κατανομή και αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων στα πλαίσια του ΕΣΠΑ » . Υπογραμμίζεται ότι καθοριστικής σημασίας είναι « ενεργός συμβολή των κοινωνικών εταίρων τόσο στην αποτελεσματικότητα της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης , όσο και στη διασφάλιση της διασύνδεσής της με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας » . Τέλος , όλη στο σχέδιο αναφέρονται και οι στόχοι μέσα απ ' αυτή τη διαδικασία , οι οποίοι είναι ο διπλασιασμός της εθνικής συμμετοχής στη Διά Βίου Μάθηση (5% για το 2013) και η αύξηση κατά 25% της συμμετοχής ενηλίκων στη Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση .
Κρυφτούλι με τα κολέγια
Η υπουργός Παιδείας στις δηλώσεις της μετά την παρουσίαση του σχεδίου στους « κοινωνικούς εταίρους » προσπάθησε να εμφανιστεί ... σχεδόν εναντίον των κολεγίων , δηλώνοντας ότι «δεν μπορεί τα ινστιτούτα αυτά , τα Κέντρα αυτά Ελευθέρων Σπουδών να ονομάζονται κολέγια » . Την ίδια ώρα όμως , δήλωσε ότι η « Ευρωπαϊκή Οδηγία (...) ενσωματώνεται τώρα στο ελληνικό δίκαιο με Προεδρικό Διάταγμα». Πρακτικά , η αναγνώριση των κολεγίων γίνεται πράξη , όπως και να θέλει να τα ονομάζει η υπουργός .