Αυτό που μέχρι στιγμής έχουμε παρατηρήσει είναι μια πολύ σημαντική αύξηση της δυσκολίας των θεμάτων των εξετάσεων. Στη νεοελληνική γλώσσα η κυρία Αρβελέρ δήλωσε ότι αυτή ποτέ δε θα έβαζε το κείμενό της σε πανελλήνιες εξετάσεις. Στη Βιολογία Γενικής Παιδείας τα θέματα ήταν σημαντικά πιο δύσκολα από άλλες χρονιές, ενώ το ίδιο συνέβη στα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας και στη Φυσική Γενικής Παιδείας. Στη δε Φυσική Κατεύθυνσης η Ενωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) χαρακτήρισε τα θέματα ως εξής: «Εκτός από το πρώτο θέμα που αποτελούσε το 1/4 των θεμάτων (δηλαδή 25 μονάδες), τα υπόλοιπα απαιτούσαν μεγάλη εμπειρία και ιδιαίτερη διαίσθηση στη φυσική, σαν να επρόκειτο για διαγωνισμό ταλέντων φυσικής». Γιατί το έγραψε αυτό η ΕΕΦ; Ψάχνοντας βρήκα ότι το επίμαχο θέμα Γ4 μοιάζει πολύ με ένα θέμα που μπήκε στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής το 2009. Από το διαγωνισμό αυτό επιλέγεται η ομάδα που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Φυσικής. Οντως, λοιπόν, ήταν θέματα για ταλέντα. Αν επικεντρωθούμε, όμως, όπως οι περισσότεροι, στο ερώτημα Γ4 που δεν ήταν σωστά διατυπωμένο και οδηγούσε τους μαθητές σε μια εξωφρενική λύση αν το διαπραγματεύονταν σωστά, θα χάσουμε το σημαντικότερο μήνυμα των εξετάσεων αυτών:
Γιατί σε πανελλήνιες εξετάσεις και μέσα σε περίοδο οικονομικής κρίσης τα θέματα είναι τόσο δύσκολα;
Ξέρουμε πολύ καλά όλοι μας ότι η εκπαίδευσή μας μόνο κατ' όνομα είναι δωρεάν παιδεία. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι αν ένας μαθητής με μόνο εφόδιο τη διδασκαλία του δημόσιου σχολείου συμμετάσχει στις γενικές εξετάσεις είναι απίθανο να τα καταφέρει. Οποιος δεν έχει να πληρώσει για πάνω από ένα χρόνο φροντιστήρια ή να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα, όποιος δεν μπορεί να αγοράσει φροντιστηριακά βοηθήματα σε περισσότερα από ένα μαθήματα, πολύ δύσκολα μπορεί να επιτύχει στις εξετάσεις αυτές. Τι μήνυμα, λοιπόν, εκπέμπουν αυτές οι εξετάσεις στις εκατοντάδες χιλιάδες άνεργους, στους απεργούς, στους εργαζόμενους που αμείβονται με ψίχουλα; Πολύ απλά ότι τα παιδιά τους δεν έχουν καμία τύχη σε αυτό το υποτιθέμενο αξιοκρατικό σύστημα, όσες ικανότητες και αν έχουν. Η προσπάθεια που αυτή τη στιγμή κάνει το αστικό κράτος με όπλο του τα πολύ δύσκολα θέματα είναι να σβήσει από τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών το όραμα των πανεπιστημιακών σπουδών, ενισχύοντάς το ταυτόχρονα σε όλους όσοι μέσα σε αυτή την κρίση μπορούν να πληρώνουν τους ακριβούς φροντιστάδες και ιδιαιτεράδες. Είναι υπερβολικό αυτό; Οχι, αν σκεφτεί κανείς ότι παρόμοιο ερώτημα με το περίφημο πια Γ4 στη Φυσική υπήρχε σαν ερώτημα (σωστά όμως διατυπωμένο) σε άσκηση πολύ γνωστού φροντιστηριακού βοηθήματος, όχι όμως στο σχολικό βιβλίο. Σε πολλά, λοιπόν, φροντιστήρια το περίφημο αυτό ερώτημα είχε διδαχθεί. Σε πόσα σχολεία όμως;
Αφού, λοιπόν, οι αστοί σβήσουν το όνειρο της εισαγωγής σε ΑΕΙ των παιδιών των λαϊκών οικογενειών στη συνέχεια θα αρχίσει η προπαγάνδα για την τεχνολογική εκπαίδευση. Στόχος τους είναι να στρέψουν αυτά τα παιδιά εκεί. Το έχουν ήδη πει κάνοντας συγκρίσεις με άλλες χώρες. Γιατί σε άλλες χώρες της Ευρώπης το 60% των μαθητών να πηγαίνει στην τεχνολογική εκπαίδευση ενώ εδώ να θέλουν να γίνουν όλοι επιστήμονες; Είναι το συνηθισμένο τους επιχείρημα. Ενώ, λοιπόν, προσπαθούν να στρέψουν τα παιδιά στην τεχνολογική εκπαίδευση, ταυτόχρονα οι ίδιοι την υποβαθμίζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι προτάσεις για τα νέα αναλυτικά προγράμματα των ΕΠΑΛ, όπου αφαίρεσαν από τη Β' Λυκείου τη Φυσική. Στο ερώτημα πώς θα μπορέσει κάποιος να γίνει ένας καλός τεχνικός χωρίς Φυσική δεν απαντούν. Και δεν μπορούν να απαντήσουν γιατί τελικά ο στόχος δεν είναι να παράξουν μέσα από την τεχνολογική εκπαίδευση καλούς τεχνικούς με ισχυρή θεωρητική βάση, που θα τους εξασφαλίσει μια μελλοντική εκπαίδευση και συνεπώς μια καλή ζωή, αλλά μια μεγάλη μάζα πρακτικά ανειδίκευτων εργατών που σε όλη τους τη ζωή θα δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί.
Αυτό το μήνυμα των εξετάσεων θα γίνει πολύ έντονο στο τέλος Αυγούστου. Να θυμηθούμε ότι πριν από μερικά χρόνια οι παπαγάλοι του συστήματος μας μιλούσαν συνεχώς για τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών τα οποία έμπαιναν σε ΤΕΙ με βαθμό πρόσβασης μικρότερο του 10. Είμαι σίγουρος ότι στο τέλος Αυγούστου αυτοί οι ίδιοι θα παρουσιάζουν (ξεχνώντας την τεράστια δυσκολία των φετινών θεμάτων) βάσεις σχολών που θα είναι σημαντικά χαμηλότερες του 10 και θα σκίζουν τα ρούχα τους για την κατάντια του εκπαιδευτικού μας συστήματος που επιτρέπει σε αυτούς τους απαίδευτους να καταλαμβάνουν θέσεις στα ΤΕΙ. Τα οποία ΤΕΙ ταυτόχρονα υποβαθμίζονται και άλλο με τη μείωση της χρηματοδότησης, με τις μειώσεις των προσλήψεων των συμβασιούχων καθηγητών, με τη συνεχή υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Είναι ένα ακόμα δικαίωμα που κινδυνεύει να χαθεί μέσα σε αυτή τη λαίλαπα του «ευρωμονόδρομου» αν δεν το υπερασπιστούμε όσο μπορούμε καλύτερα, ξεκινώντας με το απλό που είναι η ψήφος μας στο ΚΚΕ στις 17 του Ιούνη και συνεχίζοντας με τον αγώνα μας για την Παιδεία των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Αυτό που η δημόσια Εκπαίδευσή μας χρειάζεται είναι αγωνιστική απάντηση σήμερα, όχι αύριο.