Σήμερα, στα σχολεία, 18.545 εκπαιδευτικοί εργάζονται, με ελαστικές σχέσεις εργασίας, ως αναπληρωτές και ωρομίσθιοι, χωρίς να υπολογιστούν οι ωρομίσθιοι της ενισχυτικής και της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης. Το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, αν μελετήσει κανείς προσεκτικά το νομοσχέδιο που κατέθεσε πρόσφατα η υπουργός Παιδείας, που αποτελεί και το πρώτο νομοσχέδιο στο δρόμο για το «νέο σχολείο».
Οι ανατροπές αυτές βρήκαν αποφασιστική στήριξη στις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες των δύο εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών, ΔΟΕ και ΟΛΜΕ. Μια μικρή αναδρομή στη στάση που κράτησαν οι δυνάμεις αυτές πάνω στο ζήτημα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια είναι αποκαλυπτική.
Μέχρι τότε, για να διοριστεί κάποιος στην εκπαίδευση, γραφόταν στη γνωστή επετηρίδα, με μόνη προϋπόθεση το πτυχίο. Ο νόμος Αρσένη (ΠΑΣΟΚ), υλοποιώντας τη στρατηγική του κεφαλαίου στο χώρο της εκπαίδευσης, επέβαλε το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, με σκοπό την πλήρη αποσύνδεση του πτυχίου από το επάγγελμα και, βέβαια, την προσαρμογή του εκπαιδευτικού με ιδεολογικούς - πολιτικούς όρους στις ανάγκες του συστήματος . Οι δυνάμεις του κυβερνητικού συνδικαλισμού (ΠΑΣΚ-ΔΑΚΕ), αλλά και του οπορτουνισμού («Συνεργασία», «Παρεμβάσεις») χαρακτήρισαν τότε τη μάχη αυτή «μητέρα των μαχών». Για λίγα χρόνια μετά, το αίτημα για κατάργηση του ΑΣΕΠ διατηρήθηκε στα κείμενα των δύο Ομοσπονδιών και μετά πήγε στον κάλαθο των αχρήστων. Στη θέση του εμφανίστηκε το αίτημα για διορισμό «μετά από 18μηνη προϋπηρεσία», δηλαδή πρώτα συμβασιούχος και μετά μόνιμος. Αυτό πρακτικά για έναν ωρομίσθιο, αν δεν έδινε εξετάσεις στο ΑΣΕΠ, μαζεύοντας περίπου 4-5 μήνες πραγματικής προϋπηρεσίας το χρόνο, σήμαινε περίπου 4 χρόνια εργαζόμενος με ελαστικές σχέσεις εργασίας, με 300-400 ευρώ το μήνα.
Μάλιστα, ο ΣΥΝ, το 2004, δηλαδή 7 χρόνια μετά τη σύσταση του ΑΣΕΠ, υποστήριζε:
«Η ρύθμιση που έγινε στο νόμο 2525/97 (καθιέρωση διαγωνισμού), εκτός του ότι δεν διασφαλίζει αδιαβλητότητα, δεν εγγυάται φυσικά και την ποιότητα. Για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν ως προς την ηλικία αλλά και για να ανοίξει ο δρόμος σε εκπαιδευτικούς με αυξημένα προσόντα, θα έπρεπε η παρέμβαση στην επετηρίδα να γίνει μόνο στη βάση των αντικειμενικών αυξημένων προσόντων. Οι διορισμοί να γίνονται με βάση το φάκελο προσόντων. Μπορούν να ισχύσουν λύσεις εναλλακτικής επετηρίδας έτσι ώστε να μοριοδοτούνται η διδακτική εμπειρία, οι μεταπτυχιακοί τίτλοι (Dr, κα), κάθε άλλο πτυχίο, ερευνητικό ή συγγραφικό έργο, γνώση ξένων γλωσσών, βαθμός πτυχίου κ.τ.ό. ». Τώρα πια η κ. Διαμαντοπούλου υλοποιεί την πρόταση του ΣΥΝ!
Από τότε, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, κάτω από την πίεση που ασκούσαν οι συμβασιούχοι και για την απορρόφηση των «κραδασμών», προχώρησαν σε μια σειρά ελιγμούς, ως προς την αναλογία διοριστέων ΑΣΕΠ - προϋπηρεσίας, για να καταλήξουμε σήμερα στο πολυνομοσχέδιο που κατέθεσε το ΥΠΕΠΘ.
Να νομοσχέδιο κάνει το πρώτο αποφασιστικό βήμα για ένα σχολείο που, ακόμα πιο αποφασιστικά, θα υπηρετεί τη στρατηγική του κεφαλαίου στην εκπαίδευση. Σε αυτό γίνεται λόγος για προσλήψεις στον κατάλληλο τόπο και χρόνο, στα πλαίσια του αποκεντρωμένου σχολείου, σε συνδυασμό με τη διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας, τον περιβόητο «Καλλικράτη». Φτιάχνουν έναν πιο σφιχτά ελεγχόμενο και χειραγωγημένο εκπαιδευτικό, έναν εκπαιδευτικό που θα αξιολογείται και θα αξιολογεί στα μέτρα της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της «παιδαγωγικής» τους.
Ενα από τα στοιχεία του νομοσχεδίου είναι το κόψιμο της δυνατότητας διορισμού χωρίς ΑΣΕΠ, μέσω προϋπηρεσίας, η ανάδειξη του διαγωνισμού σε καθοριστικό στοιχείο για το διορισμό, αλλά και την πρόσληψη ενός εκπαιδευτικού ακόμα και ως συμβασιούχου (αναπληρωτής με μειωμένο ωράριο βαφτίστηκε). Οσοι είναι φέτος συμβασιούχοι εκπαιδευτικοί και επιπλέον άλλοι 36.371 που δούλεψαν κάποια στιγμή τα προηγούμενα χρόνια στο δημόσιο σχολείο πετιούνται κυριολεκτικά στο δρόμο, παρόλο που δαπάνησαν χρόνο και χρήμα για την απόκτηση της πολυπόθητης προϋπηρεσίας από τον Εβρο μέχρι την Κρήτη.
ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ - ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στην ΟΛΜΕ επικεντρώνουν συντεχνιακά στο «να μη γίνει καμιά αλλαγή στο σύστημα διορισμών μέχρι να διοριστούν όλοι» και κατηγορούν την κυβέρνηση πως φέρνει ένα σύστημα «αποκλειστικά στηριγμένο στο ΑΣΕΠ». Στην ουσία, ζητάνε τη διατήρηση των συμβασιούχων στην εκπαίδευση και υπερασπίζονται το ατέλειωτο κυνηγητό της προϋπηρεσίας, για την οποία ζητούν αναγνώριση. Αχνα βέβαια για την κατάργηση του ΑΣΕΠ και την αποσύνδεση του πτυχίου από το επάγγελμα, ενώ αποδέχονται την ύπαρξη του θεσμού του αναπληρωτή ως αναγκαιότητα.
ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ στη ΔΟΕ πιο ξεκάθαρα, ζητούν «την παραμονή του υπάρχοντος συστήματος διορισμού του 60% -40%, το οποίο καθιερώθηκε το 2004, ύστερα από αγώνες, είναι αντικειμενικό, αδιάβλητο και πέρα για πέρα μετρήσιμο»! Αποτέλεσμα αγώνων λοιπόν η γενίκευση των ελαστικών σχέσεων εργασίας ... Δηλαδή, καλούν τους εκπαιδευτικούς να αγωνίζονται για την υλοποίηση των αναδιαρθρώσεων. Να πώς βάζουν πλάτη στην υλοποίηση της στρατηγικής του κεφαλαίου οι συνδικαλιστικοί του εκπρόσωποι. Περιττό να πούμε πως αποδέχονται το θεσμό του αναπληρωτή.
Και οι δύο αποδέχονται και την αποσύνδεση πτυχίου - επαγγέλματος και την αξιολόγηση. Αποδέχονται δηλαδή την καρδιά της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η στάση των παραπάνω συνδικαλιστικών δυνάμεων μόνο τυχαία δεν είναι. Αλλωστε, οι πολιτικοί τους φορείς (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΝ, ΛΑ.Ο.Σ.) ψήφισαν στις 23/09/2008, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ψήφισμα με τίτλο Βελτίωση της ποιότητας της κατάρτισης των εκπαιδευτικών, όπου τονίζεται: «Η καθιέρωση ανταγωνιστικών διαδικασιών επιλογής στη διαδικασία πρόσληψης των εκπαιδευτικών μπορεί να καταστήσει τη διδασκαλία ελκυστικότερη, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την πεποίθηση ότι« καθένας μπορεί να διδάξει "».
Από κοντά και διάφορες συσπειρώσεις ή σωματεία, που στήθηκαν από τους οπορτουνιστές και κύρια τις «Παρεμβάσεις», όπως το λεγόμενο συντονιστικό των ωρομισθίων και η Πανελλήνια Ενωση Αδιόριστων Εκπαιδευτικών. Πάντα στο όνομα του εφικτού ταυτίζονται με τις δυνάμεις της ΠΑΣΚ και της ΔΑΚΕ και «αγωνίζονται» να μην καταργηθούν η προϋπηρεσία και οι πίνακες προϋπηρεσίας και βέβαια αποδέχονται και αυτοί το θεσμό του αναπληρωτή. Σε κάθε ανακοίνωσή τους εκφράζουν την ανησυχία τους για την απαξίωση της προϋπηρεσίας. Τέλος, το νεοσύστατο σωματείο των ελαστικά απασχολούμενων εκπαιδευτικών, με έδρα τη Θεσσαλονίκη (ΝΑΡ), λέει: «Θεωρούμε απαράδεκτη την πρόταση που προωθεί το υπουργείο για την κατάργηση της διάταξης του 60% -40%, τον μοναδικό στην πραγματικότητα σίγουρο τρόπο που οδηγεί στο διορισμό »! Και συνεχίζει: «Παραμένει αδιευκρίνιστο γιατί το υπουργείο προωθεί τον ΑΣΕΠ σαν τον μοναδικό τρόπο πρόσληψης. Ο ΑΣΕΠ είναι ένας πανάκριβος διαγωνισμός που μετά από τόσα χρόνια όχι μόνο δεν έλυσε κανένα πρόβλημα της εκπαίδευσης αλλά έχει εξαντλήσει τους εκπαιδευτικούς και έχει γεμίσει τους πίνακες με εκατοντάδες επιτυχόντες που τελικά δεν διορίστηκαν ποτέ »!
Με δεδομένο τον προσανατολισμό του καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο λιβανίζουν όλες οι παραπάνω δυνάμεις, για ελαχιστοποίηση των διορισμών και αντικατάσταση της μόνιμης δουλειάς με ελαστικές σχέσεις εργασίας η θέση που διατυπώνουν όλοι σημαίνει: Μια ζωή συμβασιούχος, μια ζωή στο κυνήγι της προϋπηρεσίας.
Ας δούμε όμως και ένα πρακτικό παράδειγμα από έναν κλάδο, αυτό των γυμναστών. Σήμερα, όσοι είναι αναπληρωτές στα αθλητικά σχολεία (ΤΑΔ - ΕΤΑΔ) έχουν ήδη κατά πολύ ξεπεράσει τους 30 μήνες προϋπηρεσίας, αυτά όλα παρ 'δε διορίζονται! Απλά, παίρνουν κάποια μόρια ώστε να προσληφθούν και την επόμενη χρονιά ως αναπληρωτές, περιμένοντας κάποια στιγμή να ανοίξουν θέσεις να διοριστούν! Την ίδια στιγμή που η ικανοποίηση της λαϊκής ανάγκης που λέγεται άθληση, στα σχολεία και όχι μόνο, απαιτεί τη μονιμοποίηση όχι μόνο όσων είναι στους πίνακες, αλλά και άλλων τόσων! Να γιατί, αν δεν αμφισβητείς τα ιερά και όσια του συστήματος και παλεύεις για ρυθμίσεις εντός των τειχών, οδηγείς στην απογοήτευση, στην ενσωμάτωση. Αποδεικνύεται πως χωρίς γραμμή σύγκρουσης, με προοπτική την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, δεν μπορείς να πετύχεις αποτελέσματα ούτε και στο «σήμερα».
Το αίτημα αυτό είναι το μοναδικό που μπορεί να δώσει διέξοδο στους χιλιάδες συναδέλφους μας που βασανίζονται από την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Βοηθάει σήμερα την πάλη να πολιτικοποιείται, να φέρνει στο επίκεντρο το κύριο ζήτημα: Ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής, ποιος σχεδιάζει την οικονομία και για ποιο σκοπό. Είναι το μοναδικό αίτημα που ουσιαστικά υπηρετεί τον άξονα «μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους», ανάγκη ώριμη και ρεαλιστική πια, που ο καπιταλισμός ούτε θέλει ούτε μπορεί να ικανοποιήσει. το αυτό Γι 'λόγο όλες οι δυνάμεις της διαχείρισης, ακόμα και αν μιλάνε για την ανάγκη για μόνιμη κα σταθερή δουλειά σε όλους τους τόνους, αποφεύγουν το αίτημα αυτό, το πολεμούν. Αίτημα, που μπορεί να συσπειρώσει τους εκπαιδευτικούς και τη λαϊκή οικογένεια σε ένα ενιαίο Μέτωπο, αφού μόνο ο εκπαιδευτικός με μόνιμη και σταθερή δουλειά μπορεί να φέρει σε πέρας το σύνθετο παιδαγωγικό του έργο.
Ηλίας ΠΑΤΙΔΗΣ
Μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών
[2]
[3]
[4]