Με αφορμή τα ερωτηματολόγια προς τους εκπαιδευτικούς, που έχουν αποσταλεί από Σχολικό Σύμβουλο σε σχολεία της περιφέρειάς του και αφορούν στην αξιολόγηση του περιεχομένου των σχολικών βιβλίων στα πλαίσια του ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ ,αναφέρουμε τα εξής:
Ο Σύλλογός μας έχει αναδείξει το ζήτημα του περιεχομένου της εκπαίδευσης συνολικά και έχει παλέψει για την απόσυρση των βιβλίων, την κατάργηση του ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ, γιατί αυτά μαζί με την αποκέντρωση – αξιολόγηση διασπούν τον όποιο ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης, διαφοροποιούν μαζί με την ευέλικτη ζώνη το σχολικό πρόγραμμα, γενικεύουν την ημιμάθεια, τη σύγχυση και οδηγούν στην πρόωρη ταξική επιλογή των μαθητών. Διεκδικούμε Ριζική αναμόρφωση στο περιεχόμενο (αναλυτικά προγράμματα, βιβλία) και στη λειτουργία του σχολείου, ενάντια στην υποβάθμιση και υποκατάσταση της εκπαίδευσης από ασύνδετες πληροφορίες και μαθήσεις υποταγής. Διεκδικούμε ένα σχολείο που να κερδίζει τους μαθητές και αντί να τους παγιδεύει, να δίνει διέξοδο στη δημιουργικότητα και τα ενδιαφέροντά τους και πραγματικά εφόδια για τη ζωή. Το σχολείο αυτό πρέπει να έχει βιβλία και προγράμματα σύγχρονα, κατανοητά και επικεντρωμένα στα θεμελιακά και διαχρονικά καταξιωμένα στοιχεία της γνώσης, τις βασικές αρχές και τους νόμους που διέπουν τη φυσική και κοινωνική εξέλιξη, μέσα από την αλληλοσύνδεσή τους. Αυτή είναι η βασικότερη προϋπόθεση για να αισθάνεται ο νέος άνθρωπος αυτοπεποίθηση στη δυνατότητα του να γνωρίζει την αλήθεια και να ερμηνεύει τον κόσμο. Τα προγράμματα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από ανούσια, επιφανειακά και άχρηστα για τη γενική παιδεία αντικείμενα ώστε να αυξηθούν οι ώρες των μαθημάτων γενικής παιδείας, τα δε βιβλία να είναι επιστημονικά και παιδαγωγικά επεξεργασμένα, να μην αποκρύπτουν ή να διαστρεβλώνουν την αλήθεια για τη ζωή και να μην καταναγκάζουν σε μονομερή τρόπο σκέψης και έκφρασης. Μέσα από τις συνοδευτικές εργασίες και τις ομαδικές δραστηριότητες θα συνδέεται η θεωρία με την πράξη, θα επιβεβαιώνεται η θεωρία μέσα από την πρακτική δραστηριότητα. Αυτές οι εργασίες πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο του κανονικού προγράμματος των μαθημάτων γενικής παιδείας, να έχουν ουσιαστική συνοχή και σύνδεση με το αντικείμενο τους για να βοηθούν και αυτές το μαθητή να διαμορφώνει κριτήριο και σφαιρική αντίληψη για την πραγματικότητα, να αναπτύσσει την αυτενέργεια και την πρωτοβουλία του. Οι απαιτούμενες και αναγκαίες διασυνδέσεις στοιχείων από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους πρέπει να ξεπηδούν φυσιολογικά από την ουσία των θεμάτων κάθε μαθήματος. Δε μπορεί να είναι αυτοσκοπός, αλλά εργαλείο σφαιρικής γνώσης.
Γιατί το πρόβλημα με τα νέα βιβλία δεν είναι απλά το κατά πόσον οι εκπαιδευτικοί είμαστε έτοιμοι να τα διδάξουμε, αλλά το τι καλούμαστε να διδάξουμε μέσα από αυτά.
Αξιοποιώντας το υπαρκτό πρόβλημα του άχαρου και ανιαρού σχολείου, που καταστέλλει τη δημιουργικότητα και την πρωτοβουλία των μαθητών, η Ε.Ε. και οι εγχώριοι εκφραστές της ισχυρίζονται ότι για όλα αυτά φταίει η «από καθέδρας αυθεντία» του εκπαιδευτικού. Γι’ αυτό ο ρόλος του πρέπει να αλλάξει. Χρειάζεται, όπως μας λένε, «οι εκπαιδευτικοί να αποδεχτούν ότι δεν αποτελούν τη μοναδική πηγή γνώσης» και να μετεξελιχθούν σε «διαμεσολαβητές και διαχειριστές της γνώσης» διευκολύνοντας τους μαθητές να την προσεγγίσουν μόνοι τους και από διάφορες πηγές. Με άλλα λόγια να πάψει ο εκπαιδευτικός να μαθαίνει συστηματικά γράμματα στους μαθητές του, για να ασχοληθούν με το ρόλο αυτό η οικογένεια, η παρέα και προπαντός τα MME, οι πολυεθνικές του θεάματος, οι μεγαλοεκδότες με τα πλουμιστά διδακτικά πακέτα των CD Rom και DVD και οι επιχειρήσεις–χορηγοί που μπαινοβγαίνουν στο σχολείο. Ο εκπαιδευτικός απλώς θα διαχειρίζεται αυτόν τον αχταρμά εντυπώσεων και εμπειριών που θα κουβαλά ο κάθε μαθητής στο κεφάλι του. Τη γενική αυτή κατεύθυνση έρχονται να υπηρετήσουν τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ), τα Διαθεματικά Ενιαία Πλαίσια Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ) και τα βιβλία.
Απόλυτα συντονισμένα με τη λογική των ΔΕΠΠΣ και των νέων ΑΠΣ, τα βιβλία χαρακτηρίζονται από τα παλιά τους προβλήματα σε όλο τους το μεγαλείο. Το εντυπωσιακό τους περιτύλιγμα κανέναν δεν πρέπει να ξεγελάσει. Μέσα σε αυτό κρύβονται ενισχυμένα στο έπακρο η αποσπασματικότητα, η αντιεπιστημονικότητα, η ιδεολογική μονομέρεια και ο δογματισμός. Μια χειρότερη εκδοχή όλων εκείνων των στοιχείων που εμποδίζουν τους μαθητές να ερμηνεύσουν τον κόσμο και με αυτοπεποίθηση να αντιμετωπίσουν τη ζωή.
Στη βάση των οδηγιών του ΟΟΣΑ και των διαγωνισμών της Πίζα, που διερευνούν δεξιότητες και όχι διανοητικές ικανότητες (π.χ. ικανότητα χρήσης οδικού χάρτη ή τηλεφωνικού καταλόγου) εισάγεται η ωφελιμιστική αντίληψη για τη γνώση. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, χρήσιμη είναι μόνον η γνώση που φέρνει άμεσα οφέλη, η εκπαίδευση δηλαδή του μαθητή σε χρηστικές και επικοινωνιακές δεξιότητες για την καθημερινή και επαγγελματική του ζωή, σε βάρος της γενικής μόρφωσης. Έτσι στα βιβλία του Δημοτικού η διδασκαλία της Γλώσσας μετατοπίζεται από τα λογοτεχνικά και άλλα δόκιμα κείμενα στα βιογραφικά σημειώματα, τις επιστολές, τις προσκλήσεις σε πάρτι, τις οδηγίες χρήσης οικιακών συσκευών και ηλεκτρονικών παιχνιδιών ή σε συνταγές μαγειρικής. Η ανάπτυξη της γλώσσας και του λόγου περιορίζεται στα απαραίτητα για μια στοιχειώδη επικοινωνία στην καθημερινότητα, όπως ακριβώς μαθαίνουμε μια ξένη γλώσσα, με προφανή στόχο να περιοριστούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες της σκέψης και να ελεγχθεί η συνείδηση των νέων ανθρώπων.
Σε μια εποχή που η εξέλιξη της επιστήμης δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε μια πολύ πιο αληθινή εικόνα της πραγματικότητας, το εκπαιδευτικό σύστημα κάνει ό,τι μπορεί για να τη συσκοτίσει. Κι αυτό γιατί η τάξη που κυριαρχεί δεν είναι με κανέναν τρόπο διατεθειμένη να προσφέρει στην πλειοψηφία των σημερινών μαθητών και αυριανών εργαζομένων εκείνη τη γενική μόρφωση που θα τους βοηθήσει να κατανοήσουν τον κόσμο στην ενότητά του και να συνειδητοποιήσουν το συμφέρον τους μέσα σε αυτόν.
Εμείς οι εκπαιδευτικοί, που βιώνουμε αυτή την εντεινόμενη υποβάθμιση του μορφωτικού ρόλου του σχολείου,
Έχουμε ευθύνη:
- Να αντισταθούμε στην αντιεκπαιδευτική πολιτική και να αρνηθούμε το ρόλο του διαμεσολαβητή στην ημιμάθεια και την αμορφωσιά των μαθητών μας.
- Με τη διδασκαλία και το αγωνιστικό μας παράδειγμα να δώσουμε γερό χέρι βοήθειας στους μαθητές για να αγαπήσουν την πραγματική μόρφωση και να αντισταθούν στην ιδεολογική χειραγώγηση και ενσωμάτωση.
- Να συμβάλλουμε, αποκαλύπτοντας στο λαό τους αντιδραστικούς στόχους αυτής της πολιτικής, στη διαμόρφωση ενός ισχυρού κινήματος παιδείας, να αγωνιστούμε από κοινού με το υπόλοιπο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, για ΕΝΙΑΙΑ ΛΑΪΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ.
Αγωνιζόμαστε για
- Ένα σχολείο που για σκοπό του θα έχει να προετοιμάζει ανθρώπους αφεντικά της ζωής και της τύχης τους και όχι αποδοτικούς υπηρέτες του συστήματος, το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο. Σχολείο που θα δίνει ολόπλευρη γενική μόρφωση σε όλους ανεξαίρετα τους μαθητές με ενιαία προγράμματα, ενιαία δωρεάν βιβλία, μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό με ενιαία εργασιακά δικαιώματα. Αντιπαλεύουμε κάθε προσπάθεια διάσπασης του όποιου ενιαίου χαρακτήρα της εκπαίδευσης, όπως η ευέλικτη ζώνη και τα Ευρωπαϊκά προγράμματα.
- Ριζική αναμόρφωση στο περιεχόμενο (αναλυτικά προγράμματα, βιβλία) και στη λειτουργία του σχολείου, ενάντια στην υποβάθμιση και υποκατάσταση της εκπαίδευσης από ασύνδετες πληροφορίες και μαθήσεις υποταγής.
- Κατοχύρωση αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν Εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες, προϋπόθεση του ενιαίου χαρακτήρα και της κοινωνικής της αποστολής. Παλεύουμε για την ακύρωση κάθε μέτρου που οδηγεί σε ανταποδοτική - επιχειρηματική λειτουργία τα σχολεία, για να μην υπάρχει κανένας ιδιώτης χορηγός στην Εκπαίδευση.
- Εργασιακή, οικονομική και επιστημονική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών. Αναβάθμιση, που θα ξεκινά με την παιδαγωγική εκπαίδευση τους σε ενιαίες παιδαγωγικές σχολές, στις οποίες θα συνεχίζεται και η περιοδική ετήσια επιμόρφωση τους με απαλλαγή από τα διδακτικά τους καθήκοντα.
Σύμφωνα με τα παραπάνω το Δ.Σ. του Συλλόγου καλεί τους συναδέλφους να μη συμπληρώσουν τα συγκεκριμένα ερωτηματολόγια (άλλωστε δεν προκύπτει από πουθενά η υποχρεωτικότητα συμπλήρωσης) πολύ περισσότερο που και αυτή η πρωτοβουλία «δένεται» με την πορεία εφαρμογής της αξιολόγησης.